Ut på tur

Ein gong kvar fjerde veke får bebuarane tilbod om å reise på tur. Turen startar

vanlegvis ved ti-tida, og varer eit par timar. Det er plass til fire til fem bebuarar og tre til fire medhjelparar. I dag blir ein av dei tilsette med, pluss ein student og ein

friviljug medhjelpar, og sjølvsagt sjåføren. I dag er det Kristianne, Anna, Rolf og Lisa som får tilbod om å bli med på turen.

Kristianne har eigentleg ikkje så lyst å bli med. Ho seier at ho heller vil vere på rommet sitt. Pleiarane overtalar henne, og seier: hugs kor glad du har vore dei gongene du har blitt med, du er jo alltid så fornøgd når du kjem tilbake. Kristianne tenkjer seg litt om, og bestemmer seg så for å bli med. Men kvar skal turen gå i dag da? Sist besøkte vi eit eldresenter og drakk kaffi der, det var jo for så vidt greitt nok, seier Kristianne. Kristianne får vite at i dag skal det vere ”blå-tur”, det likar ho dårleg. Det er da merkeleg å skulle på tur og ikkje vite kvar ein skal hen, knurrar ho for seg sjølv. Kristianne legg ut på tur i ei lett irritert stemning.

Dei tre andre har tydeleg lyst å bli med på tur, dei svara alle ja då dei blei spurt. Lisa blir heilt opprømt av glede, ivrig går ho mot rommet sitt for å finne yttertøy. Etter ei stund kjem ho att med veska si og hatten sin, men utan varm kåpe og utesko. Ho set

seg i ein stol i gangen og ventar at dei andre skal bli klare. Ein pleiar finn etter kvart fram varme utesko og kåpe til Lisa.

Pleiaren som har ansvar for turen kokar kaffi, blandar saft og finn fram kjeks og bollar. Det er på tide å dra. Først må alle inn i heisen. Der er det berre plass til to rullestolar om gongen, så det blir to turar før alle er nede i første etasje. Utafor hovuddøra står bussen og ventar, bussjåføren kjem og helsar på, og planlegg

plasseringa i bussen. Med tre rullestolar av ulik storleik må han finne eit godt system for å få med alle.

Først blir Rolf trilla inn på løfterampen, løfterampen blir heist opp og Rolf kan trillast inn i bilen og stolen blir spent fast. Etter fem minutt er alle på plass, og turen startar.

Sjåføren spør kvar turen skal gå, om det er spesielle ynskjer frå turdeltakarane.

Pleiaren spør bebuarane, men ingen av dei ynskjer noko spesielt. Kristianne seier:

Det er då merkeleg at vi skal på tur og ingen veit kvar vi skal. Pleiaren seier at no kan Kristianne få bestemme, men det vil ho ikkje. Det endar med at pleiaren og sjåføren bestemmer reisemålet, ein liten park ved hamneområdet med fin utsikt både til fjorden og til båttrafikken på hamna.

På turen sit bebuarane heilt stille, dei ser ut bilvindauget og fylgjer med, men dei seier ingen ting. Det er dei som hjelper til som må få i gang samtalen ved å stille spørsmål. Bebuarane svarar berre på det dei blir spurt om, det ser ikkje ut til at dei kommenterer noko av eige initiativ.

Vel framme skal alle ut av bilen, og vi trillar inn i parken og finn ein lun plass i sola.

Bjørka står i full flor og sola skin frå ein skyfri himmel. Det luktar vår og hav, og fuglane held konsert i trekronene. Bebuarane ser glade og fornøgde ut, dei ser på båttrafikken og myser mot den skarpe vårsola. Kaffi og kjeks blir servert. Hjelparane

held samtalen i gang med å stille spørsmål og kommentere det dei ser rundt seg.

Stemninga er lett og god.

Etter om lag ti minutt sovnar både Rolf og Anna. Lisa sit og ser utover fjorden og Kristianne blir trilla ein liten tur i rullestolen. Det er snart på tide å returnere til sjukeheimen. Rolf og Anna blir vekte forsiktig og trilla tilbake til bussen. På turen tilbake til sjukeheimen verka alle slitne, det er berre så vidt Kristianne greier halde auga oppe.

Tilbake ved sjukeheimen skal bebuarane betale kr. 20,- for turen. Kristianne ordnar opp sjølv, men Lisa vert heilt fortvila fordi ho ikkje trur ho har pengar. Ho leitar febrilsk i veska si utan å finne pengar, til slutt må ein av dei tilsette hjelpe henne å finne pengane som ligg i ei sidelomme i veska. Anna viser ingen reaksjon på dette med betaling, og personalet må hjelpe både henne og Rolf med å finne fram pengar.

I daglegstova er det no tid for middag. Dei som har vore på tur blir helsa velkommen tilbake av pleiarane, og får spørsmål om dei har hatt ein fin tur. Alle fire svarar ja, men ingen av dei greier å fortelje noko meir om kvar dei har vore, eller kva dei har opplevd. Sjølv Kristianne verkar sliten der ho blir trilla til sin faste plass ved spisebordet.

Martha var ikkje med på tur denne gongen. Tilbodet om tur går på omgang, så det kan bli to månader mellom kvar gong ein får ein tur ut. Når Martha blir spurt om ho likar å vere med på desse turane, svarer ho:

Martha: Ja og nei, vi reiser berre ein plass og drikk kaffi. Ikkje bryr eg meg om kaffi og ikkje er det nokon å prate med då heller. Anten høyrer dei ikkje, eller forstår dei ikkje, eller så snakkar dei så utydeleg.