Rindal - 1.1 Nasjonale mål og kriterium for å vurdere framtidig kommunestruktur

168 |FYLKESMANNEN I MØRE OG ROMSDAL

101 38

15 12 2 2 2 2 2 1

174

29 20 29

2 14

1 1

0 7

200 150 100 50 0 50 100 150

Surnadal Meldal Orkdal Trondheim Bergen Sunndal Melhus Skaun Selbu Oslo kommune

Utpendlarar Innpendlarar

Bu- og arbeidsmarknad

Rindal inngår i ein bu- og arbeids-marknadsregion med Surnadal og Halsa, den klart største utpendlinga er til Surnadal. Kommunen har større utpendling enn innpendling.

FOTO:RINDAL KOMMUNE

Figur 2 - Hovedstraumar inn- og utpendling

170 |FYLKESMANNEN I MØRE OG ROMSDAL

Milepælsplan

Rindal kommune har deltatt i to prosessar; nordover i regi av Orkdals-regionen og sørover i regi av ORKidé - Nordmøre Regionråd.

Følgande framdriftsplan var ein felles mal for orkidekommunane, men prosessen lokalt i Rindal var litt annleis på enkelte punkt:

Utgreiingsfase - haust 2014-haust 2015.

Sonderingsfase – redusere tal på alter-nativ/innleie forhandlingar - Okt. 2015- feb 2016.

Utarbeide intensjonsavtalar - mars 2016.

Innbyggarhøyringar - april 2016.

Saksførebuingar og dialog etter innbyg-garhøyring - mai-juni 2016.

Endeleg vedtak - Innan 1. juli 2016.

Tidsplanen for Orkdalsregionen har dei same elementa i seg som for ORKidé, men tidsplanen er noko forskjellig frå Nordmørsalternativet.

Utgreiingar

Nordmøre - Telemarksforskning fekk våren 2015 oppdraget med å lage ei felles utgreiing for kommunane, ut frå dei fire måla i kommunereforma og kriteria frå det nasjonale Ekspert-utvalet. Fire delrapportar vart levert sommar og haust 2015, og sluttrap-porten med forskarane sine anbefalin-gar blei presentert 5. november same

år. I tillegg har Mind the Gap AS laga ei framtidsanalyse for Nordmøre, for å kaste lys over framtidig samfunnsutvik-ling.

Totalt har Telemarksforskning greidd ut 15 alternativ, basert på dei enkelte kommunane sine ønsker. Rindal kommune var med i alternativa Surna-dal-Rindal og Halsa-SurnaSurna-dal-Rindal.

Sist nevnte alternativ kom godt ut i desse analysane.

Orkdalsregionen - Kommunane Agde-nes, Meldal, Orkdal, Skaun, Snillfjord og Rindal har sjølv greia ut korleis ein kan møte framtidige utfordringar på ein betre måte saman. Ei felles utgrei-ing vart ferdigstilt hausten 2015.

Alle utgreiingane er tilgjengeleg på kommunen sine heimesider under overskrifta ”Kommunereforma”.

Val av alternativ

I etterkant av Orkdalsutgreiinga har kommunane som deltok der, forhandla om ein intensjonsavtale.

Etter at kommunestyret i Surnadal på nyåret i 2016 åpna for at ein ny saman-slått kommune på indre Nordmøre kan bli en del av Trøndelag, blei det forhandla mellom Surnadal, Rindal og Halsa.

Intensjonsavtalar

Avtale for Halsa, Surnadal og Rindal blei underteikna 7. mars. Den nye

kommunen føresettast å bli ein del av (Sør-)Trøndelag fylke, eller ein fram-tidig samanslått region i Midt-Noreg.

Dersom denne føresetnaden ikkje blir realisert som ein del av reforma, reknast avtalen som ikkje oppfylt.

Agdenes, Meldal, Orkdal, Snillfjord og Rindal skreiv under avtalen 1. april.

Skaun har seinare slutta seg til avtalen.

Nordmørsalternativet fell bort dersom ein av dei tre kommunane der seier nei til å gå vidare. Orkdalsalternati-vet kan realiserast utan alle dei seks kommunane.

Involvering av innbyggarar

Rindal kommune gjennomførte ei innbyggarundersøking i juni 2015, for å kartlegge innbyggarane sitt syn på alternativa som blei greia ut. På ein skala frå 1 (dårlegast) til 6 (best) fekk alternativet med å bestå som eigen kommune ein skår på 5,0. Alternativet Surnadal og Rindal var beste nykom-munealternativ (4,1), deretter Surna-dal, RinSurna-dal, MelSurna-dal, Orkdal og Agdenes (4,0). Dette var den store fellesunder-søkinga i regi av Orkide. Den viste også at folk i Rindal føler sterk tilknytning til Trøndelag.

Etter at intensjonsavtalane var klare våren 2016 blei det gjennom-ført folkemøter og møter med ulike grupper og interesseorganisasjonar, kommunalt tilsette og ungdomsrådet.

PROSESSEN I KOMMUNEN

Valdeltaking:

58,5%

Veit ikkje

Anna gruppering

25%

Med Orkdal, Agdenes, Snillord, Skaun og Meldal 33%

Rindal, Surnadal og Halsa l Trønderlag 37%

Halde fram som eiga kommune

Innbyggarhøyring

Resultat frå innbyggarhøyringa beslt av Rindal uørt av Opinion 13. - 30. mai.

Folkerøysng

Resultat frå folkerøysnga i Rindal kommune 29. - 30. mai 2016.

Antall spurte:

200

Antall røyster:

932

Antall røysteføre:

1593

47,2%

Nei l kommunesamanslåing

1,7%

Ikkje avkryssa

51,1%

Ja l kommunesamanslåing

578 personer eller 62,0%

stemte ja l Orkdalsalter-navet. 332 personer eller 35,6% stemte ja l Nordmørsalternavet

GRAFIKK: FREDRIK HOVDE, BITTELITE STUDIO

1. Rindal fortsetter som egen kommune.

2. Dersom regjering og Storting ønsker

å foreta tvangssammenslutning av

kommuner, foretrekker kommunesty- ret en sammenslåing med kommuner i Orkdalsregionen.

KOMMUNESTYREVEDTAK

Rindal står overfor demografiske utfor-dringar knytt til nedgang i folketal, og ei aldrande befolkning. Rindal ligg i eit folketalssvakt område – og er på alle måtar avhengig av sine naboar for vekst og utvikling.

Kommunen har for liten kommune-organisasjon til å kunne løyse alle sine lovpålagte oppgåver sjølv, og er avhen-gig av interkommunale samarbeid.

Fagmiljø innanfor kommunal teneste-produksjon vil vere meir sårbare og

mindre robuste på grunn av storleik.

Kommunen har utfordringar med sine avstandsulemper.

STATUS OG UTFORDRINGSBILDE FRÅ FAKTADELEN

I samband med innbyggarhøyringa kunne alle også sende inn skriftlege høyringsfråsegner. Rindal gjennom-førte folkeavstemning 29. og 30. mai 2016, og innbyggarundersøkingar med 200 respondentar i perioden 18. - 30.

mai.

Resultat av innbyggarhøyringar

I folkerøystinga skulle innbyggarane svare på to spørsmål. Først om dei meinte kommunen burde bestå eller gå

saman med andre kommunar. Dernest kva for eit alternativ dei ønskte om det blei kommunesamanslåing.

Resultatet blei slik: 476 personar eller 51,1 prosent stemte ja til kommune-samanslåing. 440 personar eller 47,2 prosent stemte nei til kommunesaman-slåing. 578 personar eller 62,0 prosent stemte ja til Orkdalsalternativet. 332 personar eller 35,6 prosent stemte ja til Nordmørsalternativet. I innbyg-garundersøkinga blei innbyggarane

bedt om å velge mellom tre alternativ:

37 % meiner at det er best at Rindal kommune fortsett åleine

33 % meiner det er best at Rindal slår seg saman med Surnadal og Halsa og søke seg over til Trøndelag (Nordmørs-alternativet). 25 % meiner det er best at Rindal slår seg saman med Orkdal og så mange som mogleg av kommunane Agdenes, Snillfjord, Skaun og Meldal (Orkdalsalternativet).(Totalt 58 % som ønsker ein ny kommune).