Oversikt over eigen behandling
”Det blir liksom et sont checkpoint, at man stopper opp litt og får et overordna blikk på hvor man er på veg med de ulike tingene man jobber med.”
Alle informantane trekker fram korleis Milepælsmøte bidreg til å gi ei oversikt over eiga behandling. Det blir løfta fram ulike element som er verknadsfullt for å få oversikt, men samtlege beskriv korleis oversikt fremme ei oppleving av forutsigbarheit og tryggheit.
Milepælsmøte blir blant anna beskrive som eit evalueringsmøte og koordineringsmøte av informantane. Informanten som beskriv Milepælsmøte som koordineringsmøte fortel at møta er til for at alle skal vera forstått med informantens eigne ønske og mål for behandlinga. Ein annar informant fortel om korleis møta bidreg til å tydeleggjere målsetjingane for
vedkommande sjølv. Informanten som fortel om Milepælsmøte som eit evalueringspunkt, fortel at å stadig evaluere korleis ein ligg an med sine mål fremme oversikt og tryggheit.
Same informant saman med ein til trekke fram bruk av fargekodar og visuell framvisning på tavle som enkle og gode reiskap for å evaluere framdrift ved sine mål.
Ein informant beskriv det som: ”Milepælsmøtene er for å gjøre opp en status i forhold til hvor langt jeg har kommet med de målene jeg har satt for behandlingen.”
Det er gjennomgåande at møta handlar for informantane om å evaluere sine eigne mål, oversikt over framdrift, samt som ein påminnelse til seg sjølv om kvar ein skal ha fokus retta mot dei kommande veke. Eg ønske også å vise til ein informant som fortel om betydnad over å få tilbakemelding frå sitt eige team. Eg vel å presentere eit utdrag frå vedkommandes intervju, då eg synest det beskriv godt meiningsinnhaldet: ”Jeg synest det er positivt i forhold til at man får tilbakemelding og en bedre forståelse på hvorfor ting ikke går så fort, eller ikke blitt gjort i det hele tatt..da får jeg mer klarhet i det, og det er det som hjelper meg..for å gå rundt i usikkerhet er noe av det verste, i allefall synest jeg det at..for jeg har lett for å miste oversikten over hva jeg burde ha gjort.”
Å bli anerkjent
”Å snakke med meg, ikkje om meg.”
Å bli anerkjent var ein subkategori som eg syntest skilte seg særleg ut. Det å kjenne på å bli anerkjent, respektert, lytta til og bli teken på alvor var uttrykk som kom igjen fleire gangar under eit intervju. Det omhandla ulike eksempel ved Milepælsmøta, men der blant anna tre informantar samanlikna oppleving av å møte teamet sitt inne på eit Milepælsmøte opp mot andre møtearena med teamet sitt.
Det som kjem tydelig fram er opplevinga av å kunne løfte fram vanskelige tema, utan at informanten opplevde at resten av teamet tok det som kritikk. Desse tre informantane samanlikna det med erfaring frå andre møte med teamet, der dei hadde opplevd det som utfordrande å skulle uttrykke sine behov. Det blir beskrive ei kjensle av å bli teken på alvor, at ein blir lytta til på Milepælsmøta. Ein informant fortel dette: ”..jeg får lov til å si hva som er viktig for meg da..istedenfor å føle at ting er lagt opp på forhånd liksom..litt son her gjør vi det son uansett.” Nokre informantar stiller seg også undrande til dette, kva det er som gjer at ein opplev å bli teken så på alvor akkurat på Milepælsmøta.
Vidare beskriv ein informant erfaring med at ein blir snakka med på Milepælsmøte, ikkje om.
At informanten sjølv skal snakke der og resten av teamet skal lytte. Eg vel å trekke fram eit sitat som vedkommande sa: ”jeg føler virkelig at jeg eier den timen, og at det er greit..” Det er nettopp dette som er gjennomgåande hjå informantane, ei kjensle av at det er akseptert at informanten sjølv skal vera ledande på Milepælsmøte. Samtidig fortel ein annar informant om å tidvis bli sett litt for godt. Informanten kjem med eit døme der vedkommande hadde snakka litt stille under eit Milepælsmøte vedrørande ei spesiell sak som blei snakka om.
Informanten syntest det var vanskelig å skulle sei imot teamet sitt, altså ein ubehagelig situasjon, dermed kommenterte han med lågt stemmeleie for å unngå å bli høyrt. I denne situasjonen hadde koordinator fanga opp dette, og dermed bedt informanten sei det på nytt og at teamet skulle lytte. Informanten beskriv dette som ubehagelig men nødvendig. Og at dermed blei det litt lettare å kunne sei ifrå neste gang om ein ikkje var einig med teamet sitt.
Eg merka meg at ingen av informantane snakka negativt om det å vera i fokus, eller som ubehagelig i negativ forstand.
Gjennomgåande er også erfaring med at det er informantanes mål for behandlinga som får merksemd under desse møta. Og at deira mål er individuelle, der vegen mot eit liv utan rusmiddel inneber til dømes nettverksbygging og jobbe med tillit til andre. At Milepælsmøte der ein skal evaluere progresjon i behandling ikkje berre handlar om total rusfriheit, altså positive eller negative resultat på ein urinprøve. Informantane fortel om delmåla som ein skal skrive ned til kvart Milepælsmøte, altså dei måla ein ønske at teamet skal ha fokus på dei neste fire vekene. Eine informanten utdjupe kva det vil sei å ha fokus på eigne mål i
behandlinga: ”Det føles høgtidlig og viktig der jeg får sagt de tingene som er viktigst for meg, altså mine mål..for det har jeg jo aldri gjort før..det har aldri vært noen som har spurt meg:
hva vil du, hva synest du vi skal jobbe med, hva er riktig og hva er galt.”
Ulike skjema som informantane skulle fylle ut i forkant av Milepælsmøte er det to informantar som fortel om. Informantane uttrykke at det er ein form for kommunikasjon tilbake til avdelinga på korleis ein har det og trivest. Det at det blei vist fram på ei stor tavle under møta gjorde at ein opplevde at det blei tatt på alvor, ikkje berre lagt vekk i ei skuff som eine informanten sa. Ein informant opplevde at skjema tok litt overhand, at det som var viktigast for vedkommande var delmåla, at det var unødvendig bruk av tid å skulle snakka om skjema. Vidare fortalte informanten at det er mange skjema ein skal fylle ut, då det var skjema å fylle ut under utredning også.
Bruk av fargekodar blir av ein informant beskrive som eit felles språk som blir teken på alvor. At ønska informanten å setje noko som gult, som betyr at ved dette målet skal teamet vere ekstra oppmerksam og eventuelt jobbe meire intensivt, så opplevde informanten at dette blei tatt seriøst. Informanten formidler dette gjennom eit døme der ”grensesetting” var eit viktig delmål å jobbe med. Dette var etter eige ønske satt opp som fargekode gult på
Milepælsmøte. Dermed blei det implementert i vedkommandes behandlingsplan for miljøet, slik at miljøterapeutar var bevisst på det og jobba aktivt med det dagleg. Informanten fortel her om fargekoden som styrande for fokuset ved hennar miljøterapi, at alle i teamet er forstått med kva ”gult” betyr.
Eigarskap til eigen behandling
”Milepælsmøtene er det som hjelper å sette fokus på de tingene jeg ønsker det skal være mer fokus på.”
Subkategorien Eigarskap til eigen behandling valte eg på bakgrunn av informantars
beskrivingar av å kjenne på å bli ansvarleggjort. Ei oppleving av at det er deira mål som står i sentrum av Milepælsmøta, samt eit ønske om at det skal vera meir samtale om deira eigne mål. Nemningar som ”det er mitt møte” eller ”eg er hovudpersonen” kom til uttrykk hjå fleire informantar når dei skulle fortelje om korleis dei hadde forstått hensikta med Milepælsmøte.
Det var som at Milepælsmøte påverka noko ved det å kjenne på eigarskap til eigen behandling.
Ein informant fortel om ei kjensle av å bli ansvarleggjort på lik linje med resten av teamet sitt. Informanten forklarte dette med at det blir tatt opp på møta om det er registrert i journal at vedkommande ikkje har levert urinprøve (kontroll av rusmisbruk), eller ikkje delteke i gruppeterapi. Vidare fortel vedkommande at spørsmålet som blir stilt er ”kva dette handlar om”, akkurat same spørsmål som til dømes sjukepleiar i teamet får om noko ikkje har blitt gjort som planlagt. Dette blir beskrive som trygt, ei felles oppfatning at dette spørsmålet berre handlar om at noko skal forbetrast.
Tre informantar løfta fram bruken av delmål som ein sjølv har satt seg for behandlinga. Ein informant beskriv at vedkommandes mål var i sentrum, og at det dermed handla det ikkje om kva avdelinga syntest dei burde få utretta. Her gjaldt det delmåla ein skulle setje i forkant av eit Milepælsmøte som ein vidare tematiserte på sjølve møtet.
Ein annar informant beskreiv at delmål bidrog til å bli meir bevisst på eigen behandling, kvifor ein har valt å vere der, kva ein ønske hjelp med. Informanten fortalte at det tidvis var lett å mista fokus på kvifor ein eigentleg var i behandling, dermed kunne det å skrive ned delmål og snakke om det vera til hjelp. Vidare fortel informanten at delmål kvar fjerde veke er positivt i tilfelle ein ønske å forandre på måla sine under behandlingstida. Det blir også nemnt av ein informant eit ønske om meir samtale om sine mål for behandlinga, og vidare meir fokus på vegen mot målet.
Til slutt ønske eg å avslutte med eit sitat som eg synest summere godt opp denne subkategorien:
”Eg er kaptein i teamet mitt, der alle i teamet må fungere for at me skal vinne..”.