Intervju med Sasan på Austkantskulen, 31.05.2010
(transkribert 25.06.2010)
Sted: Et lite siderom til klasserommet, på skolen. Han hadde med en skole-pc inn på rommet, som han slo på og begynte å finne fram bloggen sin.
G: Ja S: Ja
G: Da .. M-m .. Så da.. hvis jeg kan intervjue deg litt om skriving og … og spørre deg litt om de tekstene og sånn og så… etter at jeg har tatt det opp så skriver jeg det på en måte ned og så sender jeg det til deg sånn at du kan se gjennom og melde fra hvis det er noe du syns ikke er riktig eller ett eller annet
S: okei
G: Flott … Hvis jeg bare kunne begynne å spørre deg litt om hva dere bruker datamaskiner og nettet til på skolen. Bruker dere det noe særlig til skriving, eller?
S: På skolen driver jeg mest med å gjøre lekser på pc-en og forbereder meg til noe, oppgaver og sånt
G: Ja. Er det sånn at du har egen pc som du bruker på skolen eller er det ..?
S: Nei, man har ikke egen pc på skolen, bruker bare en vanlig, tilfeldigvis G: Bruker dere sånn, den på biblioteket eller?
S: enten biblioteket eller her med sånn der …
G: Jaa, sånn der, ja. M-m. Men… ja… Dere bruker ikke, dere får ikke sånn oppgaver i… faga, at dere skal bruke nettet til å finne informasjon og sånne ting. Har dere sånne lekser?
S: Nei, XXX
G: Nei . Så dere bruker egentlig ikke datamaskiner så mye på skolen? Eller sånn i faga?
S: Ehh. Kan du gjenta det, jeg hørte ikke?
G: Åja. Bruker dere datamaskiner … pc … sånn i fagene noe særlig eller nesten ikke?
S: Ehm… vi bruker bare mest i norsk
G: Ja, i norsk litt. Ja. Ja. Hva bruker dere det til i norsk da?
S: Man har oppgaver på pc-en. Legger oppgaver på pc-en og sånn. Så.. så bare @@ gjør vi dem G: Ja … Er det bloggen din?
S: det er min. Jeg deler med… eller, jeg skriver med en annen… en venn G: Ja. Så dere har en blogg sammen. Ja
S: Han… eh… hun blogger noen ganger og jeg blogger noen ganger G: Ja! Ja... for…
S: Jeg bare tar på en jeg har skrevet G: Ja. Ta noe som det er okei at…
((pause mens Sasan leiter fram en post)) S: Nei … Ja, jeg tror jeg har skrevet den G: Ja. Ja
S: Jeg driver mest med sånn derre slangord og sånt, da
G: Ja. Jajaja. Og så… skriver du om hva som har skjedd eller?
S: Det som skjer den dagen.
G: Ja. Ja. Men hvorfor har du en blogg, da? Eller hvis du kan si litt om det.
S: Jeg… Jeg har en blogg siden… eller, jeg forteller ingen om at jeg har en blogg G: Ja
S: Jeg bare blogger siden… etter…. Det jeg har blogget… Noen uker eller måneder seinere så ser jeg på hva jeg har skrevet og tenker tilbake på hva som har skjedd og sånn.
G: Ja! Ja. Så det er en måte å huske på da, på en måte?
S: Ja.. XXX bare ha… minner
G: Ja. For å ha minner. M-m. Kan jeg kopiere den med sånn print screen og så…
S: Ja, helt greitt. Print screen
G: Sånn. Må jeg kopiere den inn i Paint da, og så lagre den som ei fil, og så kanskje… jeg kan sende den til meg selv på Gmail, da. Er det sånn det er?
S: Ja, det er sånn det er. Hvis jeg finner Paint’n, eller hvis den har det
G: Der ((tasting)). Sånn. Kanskje vi bare kan lagre den på skrivebordet da eller.. sånn S: Så kan jeg ta fram noe annet
G: Ja. Men jeg lurte litt på. Den, akkurat den posten, er det sånn når du skriver at du… planlegger før, eller bare setter du deg rett ned og skriver?
S: Jeg planlegger aldri, jeg bare skriver med en gang G: Ja. Du bare skriver?
S: Jeg bruker noen ganger tid på å skrive da… siden noen ganger, så tenker jeg gjennom hva jeg skal skrive om og masse rart
G: Ja. Har du en post der du har liksom planlagt litt på forhånd?
S: Jeg tenker før jeg skriver det, ja. Jeg bare tenker på hva jeg skal skrive om.
G: Men du har ikke noen bloggposter der du har planlagt litt mer på forhånd?
S: Jeg planlegger egentlig ikke så mye. Jeg bare skriver.
G: Nei. Okei
S: Jeg bare kommer på noe, så skriver jeg
G: m-m. Men viss du har en annen, så kan vi jo godt. M-m S: Hun tar mange bilder, ass
G: M-m S: å… den her.
G: m-m. M-m. Så her har du skrevet om skolen, ja S: @@ alle barn hadde et liv, til leksene kom
G: Det er jo litt sånn. M-m. Men skriver du noen ganger… at du på en måte tenker at du.. sier meninga di?
S: Nei, egentlig ikke G: Nei
S: Jeg ville ikke skrive det på noe… sånt G: Nei
S: XXX
G: @@ Okei. Du bare skriver om det som har skjedd, og..?
S: Ja
G: Okei… Men ja, hvordan får du ideer til ting å skrive?
S: Ehm.. dagen.. etter at jeg er ferdig med dagen, så sitter jeg ned litt og tenker på hva jeg har gjort
G: m-m
S: og… jeg bare skriver ned det som er mest interessant.
G: Ja. Ja. M-m. Hvis du klarer å kopiere den og med print screen. M-m … ((tasting) M-m. Pleier du få mange kommentarer når du skriver?
S: Jeg viser det egentlig ikke til så mange, jeg vil ikke at så mange skal vite det, men ja, noen ganger jeg får kommentarer, det er mulig at folk finner det ut
G: Hva synes du om det, da?
S: Det er bare kult og interessant å lese kommentarer, hva de syns om den og om det jeg skriver G: Ja. Men leser du andre blogger?
S: Ja, jeg leser andres blogg. Skal jeg bare vise deg?
G: Ja, du kan godt det ((pause, Sasan finner fram)) S: XXX Hun er en venn
G: m-m
((pause, tasting, Sasan finner fram)) S: Nei, han ((hun?)) har sletta
G: blogg.no, er det der på en måte de fleste har blogg, som du kjenner eller?
S: Det er flest norske som har blogg der
G: Ja. Ja. Men er det sånn med reklame eller? Eller er det ikke nødvendigvis det?
S: Du kan velge om du skal reklamere eller ikke
G: Du kan velge om? M-m. Men hva er det du syns at gjør en blogg god, da?
S: at.. at det har litt humor i det, ikke bare skrive noe som er kjedelig, siden hvis en leser det og synes det er kjedelig, så leser han ikke noe annet igjen
G: M-m. Så da… det må være litt humor. M-m. Men sånn om det er bilder eller ikke bilder, har det noe å si?
S: Ja, hvis det er bilder så blir det mer interessant, vi kan se… dagen og hvordan det var og sånn, i stedet for å bare lese
G: m-m. Men hvordan tror du en bør skrive hvis en vil ha mange kommentarer? Hvordan skal en skrive da?
S: Da, så.. du kan… for eksempel, se her ((tasting)) du skriver at du skal ha spørsmålsrunde, og de kan spørre deg liksom om hva som helst, så
G: Ja!
S: da blir det mye.
G: Ja. Aha.
((tasting))
S: nei, det var lenge siden vi gjorde det her G: hmm
S: … april… nei, jeg finner ikke den spørsmålsrunden G: nei. Men kanskje du kan forklare hvordan det er?
S: Du skriver.. du lager en blogg.. innlegg, du skriver at nå er tiden for spørsmålsrunde kommet og dere kan spørre meg liksom om hva som helst
G: jaa
S: og så går du og reklamerer for den greia selv G: Ja
S: du går på msn og skriver til alle sammen at de kan spørre om hva som helst og så går du på XXX
G: Hva spør de om da for eksempel?
S: @@ de spør mest om personlige ting G: Ja… selvsagt. Ja
S: og du må svare på det G: Ja. M-m
S: Så det blir morsomt
G: m-m. Er det andre ting en kan gjøre for å få mange kommentarer eller?
S: Det er å… ikke sant, hvis det er noe stort som skjer, eh… jeg vet ikke hva som er stort nå, men hvis det er noe stort som skjer så skriver du på bloggen din og sier din mening, så kommer flere andre og kommenterer og sier dems mening.
G: M-m. M-m. så da starter en en slags diskusjon, da?
S: Ja, så blir det en stor diskusjon G: m-m. m-m.
S: Så blir det kommentarer helt til… en av dem slutter
G: Ja. Ja. M-m. Men pleier du å skrive noen andre steder enn på bloggen din? På nettet?
S: Jeg pleier ikke å skrive andre steder, jeg pleier bare skrive her G: m-m. m-m…
S: eller jeg har, jeg har masse hjemme da, sånn på pc-en min, som jeg ikke har skrevet inn enda, på bloggen
G: åja?
S: masse
G: åja, så av og til så skriver du ting på pc-en og så legger du det ut på bloggen seinere?
S: det er noe jeg skriver på pc-en som jeg aldri legger ut G: åja, sånn som er bare ditt liksom?
S: m-m
G: m-m. Er det fortellinger eller er det….
S: det er.. noe jeg ikke legger ut er liksom veldig personlig, det som har skjedd med meg eller…
enten grusomt eller, ja det må være grusomt, siden G: Ja
S: hvis det er noe bra, så legger jeg det ut
G: Ja. Ja. Men du skriver mye som du bare skriver for deg selv, da?
S: ((nikker))
G: Ja. M-m. Så du liker å skrive?
S: Jeg liker å skrive, ja. Mye
G: Men du sa at du skriver… kanskje mer på engelsk enn på norsk? Hvorfor det? Eller.. hvorfor bruker du engelsk òg.. eller?
S: ehm.. siden… jeg er mest … Det er bare det at jeg liker best å skrive på engelsk, jeg.. syns det er mer interessant og… det er bare noe jeg gjør
G: Ja
S: Om det er en side på norsk, så skriver jeg mest norsk og litt engelsk, men viss det er engelsk side skriver jeg bare.. ja, man må skrive engelsk, men ja
G: Ja
S: Jeg skriver mest engelsk.
G: Ja. Men ja
S: Så… Eller for eksempel, det er en norsk side her med en sånn artistgreie og sånn, og jeg skriver ikke på norsk siden, om noe skjer og noen finner meg og sånn, så… ja, bare biografi om meg selv, alt engelsk , ingenting norsk
G: Ja. M-m S: og siden–
G: Er det deg?
S: Det er meg, ja. Siden jeg rapper på engelsk, så er det mye lettere for meg G: ja
S: eller
G: Okei. Så du rapper S: Ja
G: Ja. Så det her har du skrevet om deg selv? Kan jeg ta og kopiere det og?
S: Ja, det kan du ta.
G: Flott. Ja, men da skriver du sikkert mange tekster som du rapper, da?
S: Ja. Jeg skal allerede spille inn tre låter i morgen
G: Åja. Wow. Er det sånn
S: disken ble full! Skolepc-er, ass ((tasting)) S: de skole-pc-ene
G: kanskje… hvis… ja S: der var det
G: hm. Men jeg kan jo ta, hvis jeg kan bare kopiere S: bare kopier det som står der, så sender jeg G: Ja ((tasting))
S: og så har jeg en veldig lang tekst på norsk. Som jeg skrev til en jente om hvorfor jeg ikke kunne være sammen med henne. Den.. den var utrolig lang
G: Ja
S: helt seriøst. Helt til jeg skrev den ferdig brukte jeg flere timer.
G: Oi
S: Jeg måtte tenke virkelig nøye på det, da. Når jeg skrev til en jente G: m-m. Ja.. for da skal en jo liksom prøve å såre minst mulig S: Eh… ja
G: kanskje ((tasting))
G: sorry, jeg skal ikke lese eposten din
S: neida, det er gamle MSN, så jeg bruker ikke det lenger, det er helt greit om du ser G: da kan du jo egentlig bare sende den til meg, da. Skal vi se. Hvis jeg bare skriver inn..
S: vent litt, der. Her. Alt det XXX. Alt det har jeg skrevet G: Oi!, Ja, det var masse. Ja
S: helt sinnssykt, det er helt sinnssykt
G: oi! Ja. Ja. Ja Men tror du at… hvis du bare kan sende… skal vi se… skrive den ordentlige…
skal vi se. ((tasting)) Da kan du kanskje bare ta de bloggfilene og legge ved. ((tasting)) S: ..nei.. og så.. skal jeg?
G: og så limte du inn den teksten der du presenterte deg som artist eller?
S: Ja G: m-m
S: Så skal jeg bare sende?
G: Ja. Flott. Ehm… Men hva tenker du er liksom forskjellen på når du skriver på fritida og når du skriver på skolen? Skriver du på forskjellige måter, eller er det andre ting du tenker på eller?
S: Ja. Jeg tenker eller, da jeg skriver på fritiden, så tenker jeg ikke på så mye grammatikk eller sånt, jeg bare, og glemmer, jeg skriver egentlig ikke så mange mellomrom og sånt, jeg skriver blanding av norsk og engelsk, og… ja, det er det som, det er det jeg gjør i fritiden og
G: m-m
S: her i skolen så må jeg tenke på grammatikk og på alt sammen G: m-m. m-m. Men er det andre forskjeller?
S: det er bare det at jeg skriver forskjellig grammatikk og sånt G: men på fritida så kan du jo skrive om hva du vil…
S: [XXX]
G: Kan du det på skolen òg, eller ?
S: Nei, jeg kan ikke skrive om hva som helst
G: nei. Nei. Tenker du at du skal høres mer seriøs ut og sånn på skolen eller?
S: Ja. Og man kan ikke bruke stygge ord
G: nei, det er sant. Ja.. Men.. ehm, ja. Men hvis du hadde hatt noe.. en raptekst som jeg kunne få kopiere, hvis du hadde det
S: Å, vil du ha en raptekst?
G: Ja, hvis du hadde en.. eller to S: Ja
G: som jeg kunne kopiere eller som du kunne sende, så hadde det vært veldig flott S: ((tasting))
G: men når du skal spille inn, har du sånn platekontrakt og alt sånn, da eller?
S: Ja. Jeg har ikke fått platekontrakt ennå, men jeg har en dj, jeg har producer, produsent, og.. det nye albumet mitt kommer neste uke
G: Wow.
S: Nei, om to uker, ikke neste uke
G: Wow. Så du har liksom på en måte bare ordna det selv da, eller?
S: Ja. Alt selv
G: Ja. Wow. Så bra. M-m.
S: skal jeg bare sende dem og?
G: Ja. Flott. Rapper du på engelsk eller norsk? Eller?
S: Bare engelsk G: Ja
S: Eller egentlig engelsk og spansk G: engelsk og spansk. Åja, hvorfor det?
S: Jeg er mer interessert i engelsk og spansk enn det jeg er i norsk G: okei
S: og jeg kan egentlig mye mer engelsk enn det jeg kan norsk G: åja
S: sånn. Da, var det noe mer?
G: Nei, det er bra. Ja, hvis du hadde noe du hadde skrevet på skolen? Noe skolearbeidtekster S: jeg tror jeg har noe her… norsk eller engelsk?
G: nei, kanskje en av hver? Hvis du hadde hatt andre fag, så hadde det òg vært bra. Om du hadde hatt sånn naturfag eller..
S: skal vi se hva det her er G: Ja, ja, fint, det
S: det er så mye! Er det greit?
G: Ja, det er greit. Det er flott. Og så hvis du har kanskje en norsk og en engelsk tekst
S: XXX
G: Om ei bok du har lest. Ja, det er fint.
S: naturfag, engelsk og hva… var det du skulle ha?
G: norsk, kanskje S: norsk
(pause, tasting)
S: Jeg har søknad og CV på norsk, tror ikke jeg har noe mer. [Skal]
G: Ja, søknad er jo fint S: okei
G: Var det sånn at dere hadde i oppgave i norsken å skrive søknad og cv?
S: Ja.
G: Ja, nei, men det er jo nyttig, det … ((tasting)). M-m. Flott. Takk skal du ha. M-m, skal vi se.
Du deltar ikke i sånn… ja, når du rapper, hva skriver du om da?
S: Da jeg rapper, skriver jeg om…
G: eller kanskje: hva skriver du raptekster om?
S: det jeg får inspirasjon av er av å høre på andre rappere, og da jeg hører dem, så tenker jeg på…
hva som har skjedd med meg og… mm Jeg skriver mest om hvordan jeg har det G: mm
S: og noen ganger da jeg blir utrolig sur på noen, så skriver jeg tekster mot dem G: m-m
S: og.. jeg har allerede skrevet tekster mot to personer nå, og G: m-m
S: det er blitt trøbbel ut av det
G: okei. M-m. Tenker du av og til at du sier meninga di når du rapper?
S: Ja, jeg sier min egen mening og folk kan være uenig, det er helt greit for meg G: m-m. Men hva er forskjellen på å skrive raptekster og å skrive på bloggen, da?
S: at i tekstene, så … tekstene må jo liksom rime, og det må ikke bloggen.
G: nei, okei
S: elles er det helt likt
G: ok. Det er bra. Da lurer jeg på om jeg kanskje har spurt om det meste av det jeg.. Jeg lurte på en ting, kanskje: Deltar du i sånne diskusjoner på nettet, sånne diskusjonsforum?
S: diskusjonsforum… eh, det eneste diskusjonsforumet jeg deltar på er egentlig bare om rap G: om rap. Ja
S: og. Og jeg diskuterer mest om.. eller, jeg diskuterer egentlig ikke, jeg vil bare at liksom, folk, når rappere skal komme til Norge, siden det er ikke så mange rappere som kommer til Norge, G: nei, nei, så det er egentlig det. Okei. Men da tror jeg kanskje at jeg har.. at jeg har fått vite masse. Ja, så skriver jeg det ned og så sender jeg det til deg, og så fjerner jeg jo alle navn i..
S: tekster og sånn
G: Ja. Og så bruker jeg sikkert bare utdrag av teksten, for det her forskningsarbeidet det blir til ei bok, da, om sånn kanskje om tre år. Men da fjerner jeg liksom alle navn og sånn. Og alt som kan identifisere. M-m. Så det blir helt anonymt. Men tusen takk for hjelpa
S: Bare hyggelig.
G: det her var veldig flott.
S: skal vi gjøre noen flere intervjuer noen annen gang eller er det?
((Der var diktafonen skrudd av, men jeg svarte at det var bare denne ene gangen, og takka han igjen, og sa at jeg sender han en utskrift når jeg hadde skrevet det ut))
Intervju Liv (lærar Austkantskulen), 20.06.2012
(transkribert 16.07.2012)
Intervjuet gjekk før seg på personalrommet på Austkantskulen
G: Sånn, no tar han opp.
L: Okei
G: veldig bra. Ja, du skal få lesa gjennom og godkjenna L: Jada
G: etterpå altså, og så namnet ditt vert ikkje brukt. Så det eg lurte på fyrst, eigentleg, for det at det var veldig artig det du skreiv i den eposten, så då tenkte eg om, at kanskje du liksom kunne fortelja litt om skriveundervisninga og korleis de gjer det og kva de er opptekne av på norsk i niande, på niande trinnet, då.
L: Ja, det var niande, ja, for no har jo ikkje eg niande i år G: Nei
L: og tiande, har hatt tiande to år på rad no. Men G: Ja
L: Men, men, det er jo i grunnen det same G: Ja, det er vel mykje, ja. M-m
L: Ja. Vi er jo det som heiter ein pilotskule for vurdering for læring G: Ja
L: og derfor så har vi jo blitt veldig opptekne av det med vurderingskriterium G: Ja
L: og det gjer jo at når det gjeld skriving, så har sjanger kome meir og meir i fokus G: Ja. Ja.
L: og difor så tykte eg det var litt interessant å sjå på dei to tekstane, for eg hadde akkurat lese den der KAL-rapporten, fordi
L: og det.. som jo er litt gamal eigentleg, så det G: Ja
L: men som var litt morosam fordi eg kjende meg att frå slik det var for mange år sidan G: M-m
L: for då var det sånn ”skriv om deg sjølv” og eitt eller anna, litt meire sånn… men det er vi på ein måte kome heilt bort frå. Vi er meir opptekne av og har lagt mykje vekt på saktekstar enn vi gjorde før
G: Ja
L: fordi at det er det dei har bruk for i livet, for å seia det sånn G: Ja
L: Vi har jo, er jo ein skule med elevar med mange som ikkje har norsk, dei fleste har jo ikkje-norsk bakgrunn
G: M-m
L: og det er jo det å koma inn i desse sjangerkonvensjonane, ikkje sant G: M-m
L: ikkje sant, som trengst i samfunnet, det er vi veldig opptekne av , sånn at vi får jo, når vi introduserer dei for ein.. ein ny tekst, ein ny sjanger då, så får du kriterium for den sjangeren G: M-m
L: og du får på ein måte ei oppskrift G: Du får liksom utdelt på ark eller L: Ja
G: [Du går gjennom eller]
M: [Ja, dei får det utdelt på på ark] og vi legg det ut på Fronter til dei G: Ja. Ja
L: og dei har det, limer det inn i regelboka si om dei brukar det G: Ja
L: For det varierer litt frå trinn til trinn korleis dei gjer det med regelbok, og då får dei den oppskrifta. Ulempen vert vel kanskje for dei flinke, og for ikkje sant, at ein vert for, det vert for snevert, ein må på ein måte ha den tanken i bakhovudet at ein må, ikkje sant
G: Ja
L: For nokon så kan det å bryta sjangrar også vera veldig bra, men for ein veldig mange elevar, så er det på ein måte ei slags tryggleik og dei kjem inn i diverse konvensjonar og vi les modelltekstar og sånne ting
G: Ja
L: I år så har eg drive ein del med noko som heiter skriverammer og, då G: Åja
L: som du kanskje har vore borti? Eg veit ikkje?
G: Nei, ikkje eigentleg
L: Nei. Der du, dei får sånne startsetningar G: Ja
L: Det heng jo litt saman med vurdering for læring, då.
G: Ja
L: Og så får dei sånne startsetningar. I argumenterande tekstar for eksempel G: Ja
L: som gjer at dei på ein måte slepp å sitja med eit blankt ark framfor seg G: Ja
L: og ikkje skriva noko G: Ja. M-m.
L: Så… Og så er det jo sånn på eksamen, då, og det jobbar vi jo opp mot, at dei får ein dag med saktekst og ein dag med skjønnlitterære tekstar
G: M-m L: difor så…
G: M-m
L: Vi ser jo det, vi må jo dessverre heile tida skjela liksom til eksamen, for å [sjå]
G: Ja L: [kva…]
G: [Sånn er] det jo L: Ja
G: Dei skal jo gjennom den. Ja
L: og så er jo på ein måte også det at vi ofte prøver å få dei til å kanskje kunne laga kriterium sjølve,
G: M-m
L: at dei kan lesa kvarandre sine tekstar og G: M-m
L: så har vi noko som heiter to stjerner og eit ynske, som er at dei kan lesa kvarandre sine tekstar og koma med elevrespons
G: M-m
L: to positive, to ting som er bra og noko som, ein ting du kan jobba G: Ja
L: vidare med. At dei skal læra seg også å lytta til kvarandre sine tekstar og koma med tilbakemelding, då
G: Ja. Ja, for det hugsar eg. Eg hugsar då eg var hjå dykk, så hadde de sånne herre framføringar, men då hadde de sånne ark med liksom
L: Ja
G: med liksom kriterium og sånt L: Ja
G: så
L: det går jo på akkurat det same, vi har det jo i munnleg norsk også, så lagar vi kriterium G: Ja
L: Og så vil vi veldig gjerne ha kameratvurdering
G: Ja
L: og nokon gonger så er det sånn at eg plukkar ut kanskje to elevar, ”no skal de to vurdera dei», og så kanskje samlar vi inn
G: Ja
M: andre gonger så tek vi det spontant i gruppa G: Ja
L: og det er dei blitt veldig flinke til altså G: Ja. For det er vel noko som må lærast
L: Det må lærast, og det er liksom slutt på det at dei liksom pratar tull og sjølv om vi har jo utfordringar her
G: M-m
L: men dei er saklege når dei har…
G: Ja
L: kameratrespons, tykkjer eg. Dei er flinke til det.
G: M-m. Så du tykkjer liksom det funkar å ha, kva skal eg seia, sånn funksjonelt orientert L: Det funkar veldig godt her.
G: Ja
L: Så kan ein jo, så er det jo alltid på ein måte ein må spørja seg om dei topp-, dei veldig flinke elevane, veldig skrivesterke elevane som kanskje har, at vi må passa på at dei får, altså det ikkje vert for keisamt
G: Ja
M: for dei, ikkje sant?
G: Ja
L: Det... Men sånn generelt så funkar det veldig godt, og det er veldig sånn tryggleik for dei skrivesvake elevane
G: Ja
L: at dei får ein på ein måte ei oppskrift
G: Ja
L: at du kjem, at dei liksom lærer seg å bruka dei liksom dei konvensjonelle sjangrane G: Ja
L: særleg liksom det ein har bruk for i samfunnet ikkje sant G: Ja, eh.. er det sånn typisk jobbsøknad eller?
L: for eksempel. For den G: @@@ja@@
L: Du har jo ty.. det var derfor eg nemnde det, for eg såg du hadde […] med Sasan, men dei skriv veldig mykje, etter kvart veldig mykje argumenterande tekstar, då, eeh
G: Ja
L: eh lesarinnlegg og G: Ja
L: og drøftingsartiklar og G: Det har ein jo bruk for L: Ja
G: Ja
L: Men sjølvsagt, også det der med rapport og referat og G: M-m
L: jobbsøknader, formelle brev og sånne ting
G: M-m. Artig. Det meste av intervjuet det dreier seg eigentleg meir om sånne herre skriving og datamaskiner og internett og sånn
L: Ja. Ja, det skjøna eg. M-m
G: Men men ja. Men kva brukar de, brukar de noko særleg pc og internett i, liksom i norskundervisninga eller i
L: Vi kunne vore flinkare, men vi G: Ja
L: vi brukar, når dei skriv, så brukar vi, så skriv dei alltid på pc
G: Åja. Ja L: nesten alltid G: Ja
L: fordi dei må liksom rett og slett læra seg det G: Ja
L: og det er jo mykje for veldig mange er det jo ein lette, då, å kunna skriva G: Ja
L: på pc. Så vi brukar jo pc-ar alltid når vi skriv G: Ja
L: Eh vi brukar internett i.. ikkje så mykje i norsk, men i samfunnsfag og RLE, sånn når dei skal ha framføringar og sånn
G: Ja
L: og også i norsk, da, så brukar vi internett. Det som er litt dumt med den skulen her er at vi har liksom, vi er veldig sånn i forhold til andre skular så er vi veldig sånn seint ute med det å ha, dei fleste skular har jo smartboard og sånne ting, vi
G: Ja
L: Vi har ikkje det G: Nei
L: og det gjer, hemmar oss litt, for hadde vi hatt det så hadde vi brukt internett mykje meir G: Ja, det skjønar eg
L: M-m.
G: Ja. Jaja, men eg var på ein skule der det største problemet var at sikringane gjekk heile tida når @alle elevane skulle skriva på pc
L: Åja, nei, det trur eg det er G: Ja@@@
L: Så det som skjer hos oss når vi skal skriva på pc, har skriving, vi har jo sånne store basar G: Ja. Ja
L: det er at dei får ikkje logga seg på G: Nei
L: fordi det er for mange på ein gong som skal inn, ikkje sant, så det tek så lang tid G: Ja, det. Det er ein del sånne [praktiske problem]
L: [Ja, det er] det G: M-m
L: så vi har jo som regel pc-ar nok, berbare pc-ar nok til at alle kan få G: M-m
L: få ein kvar når vi har skriving og sånne ting, då
G: Ja. Så då er det sånn at då liksom ”denne timen skriv vi og så leverer vi inn etterpå” eller L: Ja
G: M-m. M-m. Men ville du brukt… brukt datamaskiner meir, eller?
L: Ja, eg ser det no når eg skal, eg brukar mykje powerpoint og sånn, G: Jaja
L: det er jo veldig sånn greitt. Men hadde eg hatt eit smartboard G: Ja
L: så hadde eg nok brukt det mykje meir spontant G: Ja. Ja
L: Det.. det ser eg. No vert det på ein måte: Når ein skal ha powerpoint, så lagar eg dei på [..?], og så riggar eg meg til
G: Ja. Ja
L: @@ og så.. eller noko anna, då. Eller viser Youtube… vi brukar ein del Youtube- G: Ja
L: filmar og sånn, det gjer vi ganske mykje G: Ja.
L: Særleg på tiande trinn no i litteraturhistorie, språkhistorie og sånn så har eg brukt veldig mykje frå Youtube
G: M-m
L: dialektprøver og G: Ja
L: sånne ting. M-m.
G: Ja
L: Det brukar vi masse G: Ja. Men det er jo … L: M-m
G: M-m
L: og også frå .. vi legg ut på Fronter òg, til elevane sånne linkar veldig mykje G: Ja. Brukar dei det eller?
L: Dei som er interesserte brukar det G: Ja.
L: Sånn er det jo alltid G: M-m.
L: Vi legg ut, det er vi ganske flinke til, å leggja ut G: M-m
L: linkar. Sånn… så det. Og sånn når vi har hatt om dialektar sånn i år, då, så finn du jo massevis ikkje sant, som vi kan bruka
G: M-m
L: så det har vi brukt ganske mykje
G: M-m. Men ser du nokon utfordringar med… med pc-ar og internett i skulen?
L: Å ja. Masse G: Ja. Ja?
L: For det fyrste det at elevane klypper og limer veldig mykje G: Ja
L: og det er jo ein grunn til at når vi har tentamen og sånn, så har dei ikkje tilgang på nettet G: Nei
L: Fordi.. det er eit problem at dei klypper og limer veldig mykje, at dei leitar opp tekstar frå nettet og klypper og limer og at dei på ein måte… det er jo på ein måte fint at dei lærer seg å bruka og sånn, men
G: M-m
L: Det vert på ein måte ikkje… dei lærer ikkje noko av det G: Nei@@
L: rett og slett G: Nei @@
L: så. Og så veit eg jo av erfaring.. mmm det gjeld jo ikkje oss, for vi har ikkje, elevane våre er jo ikkje tilk.. dei sit ikkje med kvar sin pc som er tilkopla internett i undervisninga. Men eg har to barn som har gått på vidaregåande og dei sa jo rett ut dei var jo berre på Facebook og spelte spel@@
G: Ja. Ja
L: så vi er eigentleg litt glade for det
G: Ja. Ja, så du tykkjer ikkje at det det burde vore sånn som på vidaregåande?
L: Nei. Nei. Ikkje etter å ha hatt to barn på vidaregåande G: Nei
L: @@@@ så synest eg ikkje det. Og veldig mykje juks G: Ja
L: seier dei på vidaregåande. Ekstremt mykje juks G: Ja. Det er jo m-m. Det er jo eit problem
L: @@
G: Det er sant. M-m.
L: eller, men, men eg trur det er.. og vi har vore veldig strenge med at dei ikkje skal vera på Facebook. Viss dei har pc og skal jobba med ein ting, så har dei veldig lett for å prøva å gå på Facebook, så vi prøver å vera strenge på sånt
G: Ja
L: Men elles så synest eg det funkar veldig fint når dei jobbar i prosjekt, når dei jobbar G: M-m
L: med eigne framføringar, at dei går på nettet og finn stoff og sånn, det synest eg funkar veldig fint.
G: M-m.
L: M-m
G: M-m. Kva plar du bruka pc og internett til privat?
L: Eg?
G: Jaa
L: Eg er jo ikkje, ja eg brukar.. på mail og så kvar gong eg skal prøva å, eg brukar det frykteleg mykje, det vert jo både privat og som lærar, at eg googlar mykje, brukar mykje google for å finna opplysningar om ting. Og så er eg på Facebook, då
G: Ja
L: @@@ Eg er veldig lite privat på Facebook, men eg er der G: Ja
L: @@ elles så brukar eg ikkje veldig mykje pc anna enn at, anna enn
[det kom inn nokre elevar og spurde kvar dei skulle setja nokre ting og Liv svara]
så nei, så, eg skriv mykje mail, det brukar eg det mykje til G: M-m
L: så.. og sånn finn.no og sånt G: Ja
L: Ja, eg trur eg er sånn. Litt Facebook, googlar mykje, spelar aldri @@
G: Nei. Nei, det er kanskje mest ungdomar som gjer L: Ja
G: Ja, og så brukar du sikkert datamaskin mykje til å planleggja undervisning og sånn
L: Det gjer eg, det gjer eg. Og det er jo ein utruleg lette det at vi har fått pc-ar, eg skjønar ikkje korleis vi heldt ut før, for vi legg ut, vi deler jo veldig mykje med kvarandre
G: M-m.
L: Vi legg ting ut og deler med kvarandre, og det er kjempefint, synest eg, då G: Ja, før var det vel mykje kopiering
L: Det vart det, ja. Men det verste er at det er nesten like mykje papir no som det var før G: Ja. Ja, sånn er det. Ein skriv jo ut, og så
L: Ja, ein skriv veldig mykje ut
G: M-m. Er det sånn at elevane legg deg til som ven på Facebook, eller?
L: Dei får ikkje lov G: Dei får ikkje lov. Nei
L: Nei. Men eg har liksom, det er jo nokon lærarar som har late dei gjera det, men ikkje så veldig mange, eg trur dei fleste er sånn som meg som seier at det vil eg ikkje ha noko av.
G: M-m
L: Det er noko med å skilja G: Ja. Ja-a
L: Vi har Fronter, seier eg. Vi kan kommunisera på Fronter G: Ja
L: Men eg veit at det er lærarar som meiner at, som brukar Facebook, vi har hatt litt diskusjon på det her
G: Ja, for eg veit at det er litt forskjellige meiningar om det L: Ja, det er det
G: M-m
L: og sjølv om eg ikkje er privat på Facebook, eg har ikkje eit bilete av meg sjølv med eit vinglas, har eg aldri hatt, eg skriv ingenting om kva eg gjer for noko og ikkje gjer, så synest eg det er veldig greitt at…
G: å skilja litt?
L: å skilja litt. Men eg har eks-elevar, då. Så dei som du, Sasan har eg som ven@@@@@
G: Ja
L: No, etter han er ferdig. Ja@@
G: Ja. Då vert det jo
L: så det var veldig morosamt då eg slutta med dei i fjor, for då fekk eg liksom sånn tjue vener på ein dag@@
G: @ja[@@@]
L: [@@@]@@
G: Ja. Men det må vera… i den arkitekturen de har, de må kanskje vera litt vanskeleg å få ro om dei aktivitetane de held på med?
L: Ja. Vi brukar veldig mykje tid på å organisera aktivitetar.
G: Ja
L: for det første, på grunn av romsituasjonen. Og… det er klart .. og då vert det litt støy.ikkje sant?
G: Ja
L: Sant, fordi du skal organisera så mykje. Så.. Men så er det veldig mange fordeler med det også
G: Ja
L: at vi på ein måte har fleksible grupper og at elevane vert kjende G: Ja
L: at det vert heile trinnet som vert viktig og ikkje på ein måte klassen G: M-m
L: og at vi på ein måte kan sjonglera med lærarar, at vi, dei på ein måte har… Eg merka sjølv om eg var kontaktlærar som var den som stod dei nærast, så kjende dei veldig godt alle lærarane på teamet, då, som vi seier, og dei kunne koma til andre lærarar og
G: M-m
L: Dei vart kjende… og vi vart kjende med alle elevane
L: kjende ansvar for alle elevane G: M-m
L: og kunne på ein måte laga gruppekonstellasjonar i ulike fag som passa G: Ja. Som passa betre for…
L: Ja
G: Ja, for eg tenkte at det på mange måtar kanskje var eit like viktig vilkår som pc-ar og digitale greier
L: Ja. Ja, og det har vore veldig mykje diskusjonar om organisering og sånn. Men eg ser fordeler.. det her var jo ein klasseromsskule før
G: M-m
L: og eg ser fordelar og ulemper. Eg ser jo når vi er i eit, vi har nokre sånne vanlege sånne rom, då som er som gamle klasserom, og kvar gong eg har ei gruppe der, så ”å guri, så deilig”
tenkjer eg, ”fantastisk”
G: @@
L: då vert det så roleg og fint og G: M-m
L: men samstundes ser eg det er ein del ein går glipp av viss ein berre har det sånn G: Ja. M-m
L: men det krev veldig mykje jobb. Vi jobbar jo veldig mykje på denne skulen her G: Ja@@
L: [@@@@]
G: [@Ja, det verkar] absolutt sånn…m-m. Eg har med Kunnskapsløftet, i ein perm. Eg tenkte at det som stod om sånn herre digitale ferdigheiter i… er det norsk som er
L: Ja
G: som er faget ditt, eller?
L: Ja, i alle fall det du… eg har norsk og samfunnsfag og RLE, eigentleg, men eg er mest glad i norsk
G: Skal vi sjå.. kvar står det her då ((blar i papir))… hm? Kvifor har eg ikkje?
L: Eg har Kunnskapsløftet sjølv, skal eg gå og henta det eller?
G: at du skal gå og henta, eg var jo sikker på at eg..
L: Skal vi sjå, håpar eg ikkje seier noko gale.. men eg trur eg har han i alle fall, eg brukar han ein god del, faktisk
G: Her er det!
L: Der fann du det
G: Sånn. Det var eg som var litt sløv her L: må sikkert henta brillene mine
G: Eg hadde .. eg merka det av, liksom, men ikkje tydeleg nok L: Kan eg berre henta brillene mine@@
G: Det kan du
L: Eg er så gamal at eg må ha briller for å sjå, sånn@@@@
G: Det er lov
L: Kan eg berre, ja..(( finn brillene, les:)) «for å mestre nye tekstformer og uttrykk, for nye læringsarenaer» M-m.. Ja, kjelder har vi jo vore veldig opptekne av
G: Ja
L: kjeldekritikk er vi kjempeopptekne av G: Ja
L: Eg berre såg det. Og så har vi jo vore veldig opptekne av .. at dei skal læra seg liksom verktøy på word, då
G: Ja
L: og det kan dei ikkje, dei er jo kjempeflinke til å spela, men å læra å kunna wordverktøy det kan dei ikkje. Elles så når det gjeld lese- og skriveopplæring, det er jo litt for yngre... Men det vi jobbar mykje med sånn å redigera tekstar og vi har jobba litt med sånn, kva heiter det for noko, samansette tekstar
G: M-m
L: avis, det gjer dei i niande trinn, gjorde vi i niande trinn, nei, tiande var det kanskje, at vi lagar avis og dei skal læra seg å på ein måte laga ei sånn, redigera ei sånn ((teiknar opp ei side med hendene))
G: Ei sånn side eller?
L: Ja, ei side.
G: M-m
L: så vi brukar jo på ein måte.. vi brukar mykje pc-ar til skriving av tekstar og til redigering av tekstar
G: M-m
L: og det som på ein måte har vore det liksom vi har måtta leggja vekt på, det er jo det med kritisk vurdering og bruk av kjelder fordi at dei har så lett for å klyppa og lima ukritisk G: M-m
L: Så dei må på ein måte jobba med kjeldene og dei må setja opp kjelder etterpå. Det er vi kjempenøye på. Vi er ikkje så nøye sånn som høgre opp at dei skal setja det inni teksten og sånn, men at dei i hvert fall skal setja det bakerst, då
G: M-m
L: Så for eksempel vi lagar sånne kriterium for ulike sjangrar, og i kriterium for artikkel så står det heilt spesifikt at kjeldene må oppgjevast, då
G: M-m. Men i stor grad så er kanskje pc-en i norsk eit skrive- L: Ja, eit skriveverktøy
G: skrive og redigeringsverktøy
L: Ja, det er eit skrive- og redigeringsverktøy altså, det er det G: mest. M-m
L: Vi har hatt nokre sånne eigne ikt-timar der dei meir tek opp dei meir sånn, der dei lærer ikt generelt og tek opp ein del sånn.. sånn etiske problemstillingar og sånt
G: M-m
L: når det gjeld sånn bruk av G: M-m
L: Men vi har jo snakka ein del om sånn generelt, då, om det med bruk av pc og personvern og sånne ting har dei jo, har vi jo hatt
G: M-m
L: teke opp ganske mykje G: M-m.
L: særleg på grunn av Facebookbruk og sånt G: Ja
L: så då må du ta med det med Facebook, vi er nøydde til det
G: Ja. Men synest du det er noko som.. er det liksom greitt det som står eller synest du det er noko som manglar eller noko som…
L: Det er veldig sånn rundt formulert: ”dette åpner for nye læringsarenaer som gir nye..”
altså.. det vert litt sånn blabla ukeblad føler eg, ikkje sant G: Ja
L: M-m. Men samtidig, eg ser jo på ein måte kva dei meiner, då. Eg syns kanskje det kunne vore skrive, det er vel like generelt på lesa og rekning, eg har sett mest på lesa og skriva, eg, det er liksom det eg har. Alt det er jo veldig sånn generelt, då. Men eg syns det er veldig bra at det med å bruka digitale verktøy er kome inn i de grunnleggjande ferdigheitene
G: M-m
L: Det synest eg er kjempe-kjempefint G: M-m.
L: men eg har liksom ikkje reflektert så mykje over det, må eg innrøma@@@@
G: @@@Det er lov, det@@ (…) Viss du, skal vi sjå, hugsar du, viss vi ser kva som står i samfunnsfag. Eg trur at det kanskje er litt annleis, det som står i samfunnsfag.
L: Ja, det er det nok sannsynlegvis
G: Ja. Skal vi sjå [[blar i papir]] ehm.. Kvar er desse her L: Der er dei hovudområda
G: Er det dei fyrst, hmm..
L: Her!
G: Der! Var dei. Grunnleggjande ferdigheiter
L: [[les]] ”informasjonssøke”. ”Utforske nettsteder, utøve kildekritikk og nettvett.” Dette her er meir det med nettvett og sånn, og det burde eigentleg vore med i norsken og, synest eg.
G: Ja
L: for det er like viktig i norsken. Når dei skriv saktekstar G: m-m
L: Å henta eller «velge ut relevant informasjon om faglige temaer», det kunne også ha vore i norsken
G: M-m
L: Absolutt. Munnleg norsk. Her står det om personvern og opphavsrett, ser eg.
G: M-m.
L: Det syns eg kanskje, alt det der kunne vore med..
G: I norsken og?
L: Ja, det syns eg.
G: M-m. M-m. De jobbar med det i norsk òg?
L: Ja. Vi må det.
G: Ja.
L: er nøydde til det.
G: M-m. Ja, dei har kanskje litt ulike perspektiv. I norsk er dei opptekne av nye moglegheiter og tekstformer@
L: Ja, det er det@@ litt meir positiv vinkling [der@@@]
G: [@@@] Ja.
L: Men det er klart det er jo, eg ser jo det sånn som når vi har drive mykje med prosessorientert skriving og sånne ting
G: Ja
L: og før når ein skreiv nye utkast for hand, det var jo heilt på trynet. Det var ikkje rart at dei slutta med det, vi orka ikkje det
G: Nei
L: men no, så vert det på ein måte prosessorientert skriving i praksis sjølv om vi ikkje kallar det for det lenger
G: M-m
L: viss du skjønar ikkje sant G: Ja. [det har eg og tenkt litt på]
L: [for dei får] Dei får.. det er ofte sånn at dei skriv eit utkast og så får dei kameratvurdering som vi no kallar det for, då
G: M-m
L: ikkje så inngåande som det var med den gamle prosessorienterte skrivinga der du skulle stilla masse spørsmål og… dei fekk jo ikkje det til i det heile teke. Men at dei no kjem det, ja, liksom to stjerner og eit ynske, liksom
G: Ja
L: Og så kanskje dei spør læraren sånn heilt sånn spontant: ”kan ikkje du berre lesa gjennom teksten min, bør eg endra noko?” Ja, så seier eg ”kanskje du burde gjort noko med strukturen her og der».. Så forandrar dei på det, ikkje sant.
G: Ja
L: Det vert på ein måte ein sånn naturleg prosessorientert skriving når ein brukar digitale verktøy, då
G: Ja L: Ja
G: Ja, eg og har tenkt på det at kanskje, kanskje liksom den prosessorienterte skrivinga hadde liksom vore ein større suksess i praksis då ho kom viss det hadde kome samtidig som
datamaskinene
L: Ja, absolutt. Det hadde vorte noko heilt anna G: M-m
L: for det vart. Det var så mykje skriving. Eg hugsar vi hadde jo i gamle dagar, det er ikkje så lenge sidan. Før Kunnskapsløftet så var det sånn at vi skulle skriva prosessorientert på
eksamen og tentamen, eg veit ikkje om du har fått med deg det?
G: Ja
L: og då skulle dei då ha responsgrupper. Vi skulle bryta av midt, dei skulle skriva då fyrst ein time, og så skulle dei ha responsgrupper, og så skulle dei skriva to timar, så skulle dei ha nye responsgrupper
G: Oi!
L: Det var eit kaos G: [@@@]
L: [utan like], altså. Og folk var jo ikkje ferdige med å skriva det dei skulle G: [@@@ Nei]
L: [Nokon var] ferdige og berre sat og venta G: Ja
L: Ikkje sant, det vart, og så funka ikkje desse responsgruppene, for dei skulle ikkje vera homogene, dei skulle vera heterogene, ikkje sant
G: Ja@@
L: @@@
G: @@Mykje stress å utsetja dei for på eksamen@@
L: Ja, og då må du tenkja at.. eg er veldig for prosessorientert skriving G: Ja
L: men det må på ein måte vera, det må kjennast som det er, at du får noko hjelp av det G: M-m
L: og då må det på ein måte koma… og no kjem det meir naturleg, då
G: Ja. M-m. M-m. Kva synest du om sånn infrastrukturen eller utstyret når det gjeld pc-ar og internett på skulen?
L: Alt for dårleg.
G: Alt for dårleg? Ja
L: @@Fordi vi har ikkje, eg ville jo gjerne ha smartboard, då G: Ja
L: og vi har, det er jo ikkje ein pc per elev, for eksempel G: Nei
L: og det vert veldig sånn: dei er låste inn i ein safe, og så må vi henta nøkkelen på kontoret, og viss kontoret er stengt så får vi ikkje tak i nøkkelen, så får vi ikkje ut pc-ane
G: Ja
L: pluss så er det ein del pc-ar som ikkje funkar, og så er det jo berre, vi er på det trinnet eg er no så er vi over 70 elevar og det er liksom 25 elevpc-ar. Så må vi låna av andre for å få nok til alle, ikkje sant. Det er veldig mykje sånn styr, då
G: Ja. Ja. De må organisera mykje
L: Ja, må organisera veldig mykje og det burde ikkje vore sånn no, synest eg då G: Nei. Men det er sånn at pcane er liksom.. ja dei er i eit skåp og så
L: Ja
G: hentar ein dei inn i klasserommet L: Ja, skåpa er i basen, då
G: Ja, dei er i basen, ja
L: Ja. Men viss du skal låna frå andre basar, som vi ofte må, då, så må vi jo henta dei inn G: Ja. Ja.
L: Men lærarane har jo sjølvsagt kvar sin pc og sånn, då. Og det hadde jo ikkje fungert utan.
Det hadde [ikkje gått]
G: [nei.] Nei. Så dei pcane er i klasserommet i eit skåp, men det er nøkkelen som ikkje er heilt tilgjengeleg
L: Ja, nøkkelen er ikkje tilgjengeleg G: M-m. M-m.
L: fordi dei er i ein sånn svær safe med kode G: Åja
L: så det er liksom ikkje måte på G: så ingen skal stela dei
L: Ja, her skal ingen… Hei!
[[Her vart det eit lite avbrot, då det kom inn ein kollega]]
G: .. på han igjen her. Sånn. Så går han igjen. Sånn. Ja, vi snakka om utstyret, men det hadde vi vel
L: Ja
G: det hadde vi vel eigentleg
L: Ja, eg synest det er for dårleg og det er også for dårleg.. Det er jo sånn at for eksempel lyd, sant, det med at vi brukar lydklypp
G: Ja
L: ikkje sant, sei Youtube, då, eller andre [ting]
G: [Ja]
L: med lyd, så må vi då, så har det på ein måte berre vore auditoriet som har hatt kopla til lyd G: M-m
L: sånn at vi må ha med våre eigne cd-spelarar inn i.. det har vore.. No har vi endeleg fått prosjektorar i taket på kvar base, som er kopla til høgtalarar, det fyrst skjedde no førre månad liksom
G: M-m
L: Elles så har vi måtta dra med eigne cd-spelarar og kopla til og G: Ja
L: og dra ein prosjektor ut av eit skåp og då.. då vert det til du orkar jo ikkje gjera alt dette her [ikkje sant]
G: [Nei nei]
L: Du må koma ein halvtime før for å få rigga det til G: M-m
L: Så det kjem seg, men det burde vore betre då, det synest eg.
G: M-m. Eg har eigentleg eitt siste spørsmål, for det at, men det er litt sånn komplekst, for det at det er nokon av dei som er opptekne av liksom moglegheitene med digitale medium og sånn, er opptekne av at med på ein måte, med meir bruk av pc-ar og sånn, så er det liksom
moglegheiter for at ein kan få ei læring som er liksom meir elevstyrt og liksom læring meir som design enn som å berre ta i mot kunnskap, liksom, og ei læring som er ja, kanskje meir elevstyrt og mindre hierarkisk
L: mindre autoritær
G: Ja, litt sånn. Mindre autoritær. Har du nokre tankar om det?
L: Ja, det går vel eigentleg mykje meir på læremåte enn å bruka.. eller det går jo eigentleg på korleis ein organiserer undervisninga, tenkjer eg
G: M-m
L: om ein organiserer det meir prosjektbasert eller om ein organiserer det lærarstyrt, tenkjer eg, då.
G: M-m
L: og det er litt sånn, og den diskusjonen har ein jo hatt lenge, den byrja vi jo med nesten før L97, den
G: M-m
L: Hernes, L97 var jo veldig prosjektbasert G: Ja
L: Det er liksom både-og, tenkjer eg. Det går.. for flinke elevar så funkar det, fungerer det kjempefint, at dei brukar digitale ressursar, at dei designar si eiga undervisning, supert for flinke elevar
G: M-m
L: og frå møblerte heimar, for å seia det sånn G: Ja
L: ikkje så supert for elevar som treng på ein måte ein slags kunnskapsbase. Du kan ikkje finna den på nettet sånn av deg sjølv viss du ikkje har ein sånn bas.. noko i botnen, då. Ehm og det går jo litt på det same som når vi snakkar om sånn med den diskusjonen med når ein snakkar om sjangerskulen
G: M-m
L: den australske sjangerskulen, då. Og den, sånn som kritikken dei har fått går på litt av det same, at når eleven sjølv skal på ein måte bruka sin kreativitet, men for dei elevane som på ein måte ikkje har den bakgrunnen heime, så er det vanskeleg, rett og slett.
G: M-m L: Så.. ja.
G: M-m.
L: og det er difor vi at på ein måte pendelen har svingt litt tilbake til meir struktur, meir ikkje lærarstyrt på den måten som det var på sekstitalet, men lærarstyrt på den måten at læraren er på ein måte den som sit på i alle fall ein del kunnskap, skal vera ein kunnskapsformidlar også, då
G: M-m
L: Men ein går jo ikkje tilbake til at, eg er veldig for at ein skal driva med prosjekt, at ein skal bruka pc-ane, laga sine eigne opplegg, elevane gjer jo masse det
G: M-m
L: og for eksempel sånn å bruka PhotoStory for eksempel, eller at dei kan bruka at dei kan laga sånne, det er jo kjempeflott, at dei kan laga sånne interaktive tekstar for eksempel G: M-m
L: at elevane sjølve lagar tekstar, gjerne i samfunnsfag, og at dei lagar linkar som nye elevar finn kunnskap i, at dei
G: Ja
L: deler det med kvarandre og sånt G: Ja
L: og då får dei ein veldig eigarskap til sine… sitt stoff, då G: M-m
L: for det ser eg jo, det som dei har laga sjølve, det får dei veldig eigarskap til G: M-m
L: Men ein skal vera litt forsiktig, og ikkje vera for naiv, fordi at det er ikkje, fordi det vert, eg trur det rett og slett skaper eit klasseskilje i samfunnet
G: M-m
L: Viss ein tek det heilt ut, så vert det dei frå ressurssterke heimar som scorar på det, og dei som.. dei treng ikkje vera svake heller, men kjem frå heimar der ikkje skriftkulturen står så sterkt, der det ikkje er så mykje snakk om, ikkje snakkar rundt middagsbordet om
samfunnsspørsmål G: M-m
L: då kjem dei veldig veldig til kort, då
G: M-m. Skjønar. Berre sånn, eg kom på: har de jobba noko sånn med at elevar at dei skriv liksom digitale forteljingar eller bloggar eller?
L: Veldig lite her på skulen. Eg har vorte litt tend på det i år, så eg prøvde det ut med nokre av elevane mine, at vi har skrive sånne interaktive, ikkje bloggar akkurat, det trur eg kanskje nokon har gjort, altså, eg har ikkje gjort det, men vi har skrive sånne interaktive tekstar på sånn wikispace
G: Ja. [Nemleg]
L: [Og] det er jo G: Ja
L: og det er veldig veldig artig G: Ja. Ja
L: Det er kjempemorosamt. Men det som hadde vore morosamt det var jo om vi kunne ha ein slags bloggside, då, at vi kunne på ein måte laga ein blogg der dei
G: m-m
L: men det har ikkje vi gjort, altså G: Nei. Nei
L: Det var jo så få, vi sleit jo så fælt, hugsar du, med å finna nokon som blogga?
G: @@ja@@
L: og då var det nokon fleire elevar som eigentleg hadde blogga, men som hadde slutt aå blogga
G: Jaa
L: og då ville [dei ikkje]
G: [det er jo litt sånn]
L: verta intervjua [om det?] for det hadde dei slutta med [@@]
G: [Ja], og så er det vel kanskje nokon som på ein måte, det er jo alltid nokon som tenkjer at dette er så privat at det [vil ikkje snakka med]
L: [Ja, det også], det var nokon G: og det..
L: som ikkje ville, rett og slett
G: og det må ein på ein måte respektera liksom, det er no greitt. Men det @@var okei å få intervjua Sasan altså
L: Jaja, han er jo ein søt gut han@@@
G: Jajaja. Så det. M-m. Eg trur eigentleg at eg har fått L: Eg veit ikkje om eg svarte så godt som eg skulle
G: Jo, du svara på alle spørsmåla. Nei, eg syntest det var kjempeinteressant, altså L: @@@
G: så det. Så no har eg eigentleg spurt om alt eg lurte på
L: Nei, min kjepphest er jo akkurat det at vi må ikkje på ein måte skapa nye klasseskilje. At det må ikkje verta at dei nye moglegheitene vi har no, at ein ser nokon som vert heilt sånn høge på at no skal vi berre jobba med prosjekt og alle skal sitja med kvar sin pc og finna fram informasjon
G: m-m
L: så trur dei at alt går bra. Rektor på {ein vidaregåande skule med fokus på digitale medium}
er jo sånn. Sonen min gjekk der G: Ja
L: og der er det jo ganske høg gjennomsnittskarakter for å koma inn G: Ja
L: men det er litt naivt, for å seia det sånn G: Ja
L: og så må ein vera, er det kjempeviktig, eg meiner, når ein tenkjer integrering, så mykje debatt om innvandrarar og alt mogleg sånn, viss ein skal få med, ikkje sant, vi skal jo skapa ein skule utan klasseskilje, så kan ein ikkje på ein måte forsterka det
G: Nei
L: laga opplegg som forsterkar det
G: Nei, det er sant. M-m. M-m. Då trur eg eg seier Tusen takk, rett og slett, og så skrur eg av… sånn
((G slo av opptakaren))
Anna skriftleg materiale frå Austkantskulen
Sasan 9.D
Fysiske egenskaper til metaller
I vår tid blir det utviklet nye matrialer hele tiden. Feks. De gamle skistavene i aluminium blir byttet ut med karbonstaver, og plast blir nå valgt framfor metall i vannrør og tannfylling. Men selv om nye matrialer erstatter metall , kan vi fortsatt ikke klare oss uten metallene i vårt
moderne samfunn.
Metaller er viktig i vår hverdag, det blir brukt på biler, fly, sykler, kniver, elektriske ledninger, datamanskiner, telefoner og masse annent jeg ikke kommer til å nevne nå. Noen ganger er det sånn at metallene er rett foran oss og vi kan ta på det, men andre ganger er det dekket av plast eller maling, som på fly, biler, sykler osv. Grunnen til at det er dekket på av plast eller maling er at reaksjonen mellom lufta og metallen vil få den til å ruste.
Metaller har også egenskaper som gjør dem uunnværlig. Fysiske
egenskaper for metaller er at det har ”Høy tetthet”, og med det betyr jeg at den kan gå feks. Langt under vann som feks. Anke. Det har ”Høyt
smeltepunkt”, og med det mener jeg at den kan bli utrolig varm som feks.
Glødetråden i en lyspære. Det har ”Metallglans”, og med det mener jeg at den liksom glinser som feks. Smykke av sølv som glinser. Det har ”Gode ledere for elektrisk strøm”, og med det mener jeg at matrialet som leder strømmen er svært godt, som feks. Lobberkjernen i en ledning. Det har
”Gode varmeledere”, og med det mener jeg at da du brenner ett sted på metallet, så sprer det seg fort rundt, og blir varmt, som feks. Stekepanne.
De er ”Harde, men kan hamres, bøyes og formes”, og med det mener jeg at
du kan forme det til hva du vil, som feks. En spade av aluminium. Metaller
som ”jern, nikkel og kobolt er magnetiske”, jeg kan ikke forklare som en
expert, men det menes at den er magnetisk , som eks. Nålen i et kompass som følger nord. Det ”kan danne blandinger som kalles legeringer”, med det mener jeg at 2 metaller blander, som blir som feks. Mynt.
Vi kan dele inn metaller i lettmetaller og tungmetaller. Verdien 5 g/cm3 (gram i kubikk-centimeter) er valgt som grense, det jeg mener med grense er at det som er under 5 g/cm3 er lettmetall, mens det som er over 5 g/cm3 er tungmetall. For å finne ut om det er over eller under 5 g/cm3 så gjør du som feks. Når du legger en terning med sidekanter på 1 cm på en vekt, kan du lese av massen i gram. Da blir det du leser av, det samme som tettheten til metallet. Enheten blir da g/cm3. Aluminium er et lettmetall fordi
tettheten er mindre enn 5 g/cm3. Bly er et tungmetall fordi tettheten er større enn 5 g/cm3. Selv om ordet tungmetall blir brukt om helsefarlige og miljøskadelige stoffer som bly og kvikksølv, er det tettheten av metallet og ikke andre egenskaper som avgjør om et metall er et lettmetall eller et tungmetall.
Kjemiske egenskaper for metaller
Jern ruster og ødelegges, jern er det billigste og mest brukte av alle
metaller. Men problemet med jern er at den tæres i stykker ved reaksjon med vann eller luft. Vi sier at jern ”ruster”. Stoffet som blir dannet, har den kjente rødbrune fargen. Et belegg av rust beskytter ikke mot videre tæring, så derfor må jern beskyttes mot vann og luft. Det kan en feks. Gjøre med fett eller maling. Som feks. Eiffeltårnet som er laget av jern, det må bli malt med 50 tonn maling hvert sjuende år. Rust på en metallkonstruksjon er ikke bare stygt, men er også et tegn på at konstruksjonen er svekket.
Noen metaller danner et beskyttende oksidlag. Rett etter at vi har skåret
natrium, har metallet en skinnende overflate. Men det varer ikke lenge før
overflaten blir matt. Overflaten av metallet reagerer med oksygengass i luft
og danner et oksid, Na2O. Den matte fargen er selve oksidet. Formelen for et oksid består av to atomsymboler, der det ene er oksygen. På metaller som magnesium og aluminium blir det også dannet oksidlag, men ikke like raskt som på natrium. I motsetning til rust virker disse oksidlagene beskyttende på metallet.
Noen metaller brenner lettere enn andre. Det blir produsert kokekar og stekepanner av metall. Da er det kanskje litt overraskende at et metall kan brenne. Et metall som magnesium brenner videre av seg selv etter at det har blitt antent i flammen fra en gassbrenner. Metallet reagerer da med oksygengass i luft og danner en hvit aske av magnesiumoksid, MgO. Når et magnesium brenner i luft, blir det sendt ut et intenst lys. Det lyset er veldig sterkt og farlig for øynene, man kan bli snøblind av det. Et metallstykke av jern brenner ikke like lett som biter av magnesium. Men varmer vi opp tynne tråder av jern, vil trådene gløde, og det blir dannet et nytt stoff.
Større overflate gir bedre kontakt mellom oksygengass i luft og metalloverflaten. Det nye stoffet som blir dannet i reaksjonen, er et jernoksid, Fe2O3.
Metaller reagerer kraftigere med syrer enn med vann. Gassboblene på figuren som er på tavla er et tydelig tegn på at det skjer en kjemisk
reaksjon mellom magnesium og saltsyre. Metallet forsvinner gradvis. Det
blir dannet en ioneforbindelse som er løslig i vann. Hydrogengassen går ut i
lufta. [Reaksjonen mellom magnesium og saltsyre: Ordlikning: magnesium
+ saltsyre Æ magnesiumklorid+hydrogengass (løst i vann) ]. Magnesium
kan også reagere med vann, men mye langsommere enn saltsyre. Med
varmt vann eller varmt metall går reaksjonen raskere. Brann i en
racerbil der mange av bildelene er av lettmetallet magnesium, kan
derfor ikke slukkes med vann fordi hydrogengassen fra reaksjonen
ville gitt en eksplosjonsartet brann. [Reaksjonen mellom magnesium
og vann: ordlikning: magnesium + vann Æ
magnesiumhydroksid+hydrogengass (delvis løst i vann)]
Kriterier!
Nivå 3:
-1 . Se opp!
-2. Utvinningsmetoden er avhengig av metallets plass i reaktivitetsrekka. Jo mer reaktivt det er – jo høyere oppe i reaktivitetsrekka det står – desto vanskligere er det å utvinne metallet fra mineralet. Det er derfor vanskeligere å utvinne aluminium enn jern fra metalloksidene. Metallene på toppen av tabbellen kan bare utvinnes ved bruk av elekrisk strøm. Metoden heter elektrolyse. Elektrolyse kan egentlig brukes for å utvinne alle metaller fra mineralet. Dersom det er mulig, velger en en billigere metode der metalloksidet blir varmet opp sammen med karbon. Denne metoden bruker en ved utvinning av jern.
-3. At et metall er reaktivt betyr at den reagerer lettere, jo mer reaktivt det er, jo lettere reagerer det. Skallmodellnivå:
1. de metallene som reagerer lettest, står på toppen av reaktivitetsrekka.
2. Kalsium og magnesium tilhører hovedgruppa 2 i
periodesystemet. Kalsium reagerer lettere med vann og syre enn
magnesium, men ikke så lett som metallene i hovedgruppe 1. I
kjemiske reaksjoner har Ca og Mg relativt lett for å gi fra seg sine to ytterelektroner.
3. Metallene i rekka blir gradvis mindre reaktive fra kalium og ned til kobber. Vi kaller dem uedle metaller.
4. Sølv, gull og platina står nederst i tabellen og reagerer ikke. Vi kaller dem edle metaller.
-4. legering er blanding av 2 forskjellige metaller. Det brukes fordi
det har bedre egenskaper enn de rene metallene. Som feks. Rent
gull er for mykt til å lage smykker av, og rent jern ruster. Derfor
bruker vi legering.
Sasan 9D
English Literature Project Week 51
The book I read was “Say Cheese And Die – Again”, it’s written by R.L. Stine and published in June 1996. The book is originally from United States and is a horror fiction.
1. A précis of the book you have read:
The book is based on a camera. The thing about the camera is that the camera is
“evil”, it has some kind of a power that makes things “real”. The book starts with that Greg is in his classroom with Mr. Saur as teacher. Mr. Saur is Greg’s English teacher, and he’s also the teacher Greg is afraid of because he never smiles, or does anything funny. So this time it’s Greg’s turn to tell something he has done in his vacation. He starts with saying that he was with his friends outside, then they started to play another fun game. The other game they played was that a person says something to another person, and the other person has to do it. One of Greg’s friends said to another to go into the haunted house’s
basement. When they went there they found a camera, the camera looked like an ordinary camera, but didn’t take pictures right. After that they took the camera home, Greg took a picture of his dad’s car, and the picture came out that the car was broken, after some days his dad came home from an car accident. Then he knew that the camera showed stuff that was going to happened, not stuff that is happening. When Greg told that story to Mr. Saur he didn’t believe it, so he gave Greg a bad grade on his assignment. If Greg got a bad grade he couldn’t go with he’s parents to vacation, so he had to get a good grade. He tried to tell Mr.
Saur that it was true what he said, all about the camera and what the camera
does, but Mr. Saur still refused to believe him. Mr. Saur gave Greg a second
chance to do the assignment right, and told him to bring the camera as proof that
it’s true. He tells Mr. Saur that he can’t bring the camera to school, because it’s
evil. Mr. Saur then says that if Greg doesn’t bring the camera to school, then he
doesn’t have proof. Then he says that Mr. Saur can ask his friends, but Mr. Saur
says that Greg’s friends would do anything for Greg, even lie for him for a good
grade. Greg tries everything to make Mr. Saur believe in what Greg is saying, but he won’t. So now Greg is forced to bring the camera to school. He tells his friends what happened to him and that he has to bring the camera to school, but then his friends get angry and tells Greg that he can’t. They say that its risk able, and that maybe someone will take the camera out of Greg’s hands and take a picture, then someone will be killed. At the end of the conversation they decide to let Greg take the camera, but they also tell him to be really careful with it.
When he gets to the haunted house he finds out that the camera is away, he goes outside and see’s a boy. The boy got the camera and taking pictures with it.
Greg walks to him and asks him to return the camera to him, but the boy refuses to give the camera away. After a while the boy says ok, but that Greg had to take a picture of him first. Greg tells him that it’s dangerous, but the boy doesn’t care. Greg takes a picture of the boy and the picture shows the boy dead. After a while Greg is on his way home when he sees that the boy is screaming, the picture had right. He helps the boy, and so the boy doesn’t die. After that day he takes the camera to school, on the way to school he meet’s his friend. The friend took a picture of Greg by accident and it showed that Greg was fat, it showed Greg so fat that he had to been dead for being so fat. Then Greg went home and got scared. After that day he wakes up and finds it very hard to stand up. He walks into the kitchen and his mom’s there, his mom get’s a shock when she sees Greg that fat. Today was the day they didn’t have Mr. Saur as teacher, so Greg didn’t have to bring the camera to school. This day wasn’t so exiting so it’s no need to tell. Next day he brings the camera to school, Mr. Saur tells him to show that he didn’t lie. Mr. Saur tells Greg to take a picture of the class. That’s the summary of the book, I kind of wrote a lot, but I think it’s worth it.
2. An analysis of one of the most important characters:
If I have to analyze one of the most important characters I would have to
analyze Greg. Greg is the most important character in this book, it’s all about
him. Greg is a very calm boy, he is also scared sometimes. Most of the times
he’s scared is because of his teacher Mr. Saur. Greg mostly hangs out with his friends, and he mostly wants to do stuff that’s exciting. He got a big brother, and he lives with his mom and dad. I picked Greg to analyze because he sounds very exciting.
3. A critical report of the book:
I really liked the book, it’s one of the best books I’ve ever read. I liked it because it isn’t very boring or meant to children, it’s kind of exciting and you feel like you’re in the book. I really recommend you to read this book. I think this book is made for 12 years and older, because you must understand what they’re saying in the book, I mean like it’s very complicated words.
4. Examples of similes and metaphors in the book:
Similes:
He walks like a bull. (When he was fat) He is as soft as pillow (when he got thin)
He screams like the Scream! (When the boy with the camera screamed)
Metaphors:
He is a baby (When he was scared and nervous) He is a lemon (They called Mr. Sourball)
He is a Einstein (Greg’s friend was smart)
Sasan: «Not easy»
‐ Verse 1
It’s not easy for me to say, that I’m going to leave you It’s not easy for me to say, that I’m going to devise you But you gotta know this, I love you with all my heart I’m not doing this for me, I’m doing this for us The reason why we, can’t be together
You can blame it on them, write them a letter
Tell’em its Ur life, and u want’em to leave you alone Not like unprotected, but at least in a zone
Your parents, think they know what’s best I can’t blame’em, they’re not young like the rest But they gotta let u, live your life
They got all these rules, until u got a wife One day will come, the day you’ll be alone
Now I’m saying this to you, respect them while you can One day they’ll be gone, and your nightmares just began
‐ Refreng
Life shows that it can be hard as you Life shows that it can be impossible
‐ Verse 2
I’m not letting them kill you, that was their last time You feel the guilt in you, just like your last crime They put it all on you, like you were their toy U need to prove Ur not, just kill'em and destroy Life’s turned upside down, all I can see
The way things are moving, it's not meant to be Everybody gotta do it, make a difference
If they wanna stay awake, it's not like they'll fake it.
Shady dropped it, and made it
Imma show y'all, that I’m the new dude Make an album, drop it and include The one and only, white rapper alive Eminem on my team, we'll survive
But it's not just like that, like u heard from weezy Got up, and signed fucking drizzy
But for me, this time it ain't so easy
‐ Refreng
Life shows that it can be hard as you Life shows that it can be impossible
Yea! [artistnamn]! All the way! Not so easy, but u gotta live. Life's worth fighting for, u gotta know that.
Notat frå felt, Austkantskulen
onsdag 07.04.2010
Fyrst: Eg har helsa på læraren ein gong før, men dette er fyrste gong eg helsar på klassen.
Norsktimen byrjar klokka ni. Det er andre dag etter påske. Læraren hadde gløymt at eg skulle koma, men ho tok det på sparket. Me skulle vera i audutoriet. Læraren fortalde at det var ein baseskule, så me måtte gå gjennom fleire klasserom der dei hadde undervisning for å koma til auditoriet.
Me gjekk inn på auditoriet. Læraren skreiv mål for timen på tavla og gav to meldingar (munnleg).
Eg presenterte prosjektet. Læraren delte ut brev til elevar og foreldre. Ingen elevar hadde spørsmål. Eg sa at eg kjem att onsdag om ei veke, så kan dei tenkja litt på det. Nokre spørsmål til lærar. Så gjekk dei på norsk.
Læraren gjekk gjennom leksa. Dei skulle skriva om krim eller fantasy. Dei las høgt setningar dei hadde skrive om krim. Snakka om krim og påskekrim, så om fantasy. Det var to som rekte opp handa og hadde skrive om fantasy. Ei ivrig jente byrja: ”ei anna verd”, ”urealistisk og overnaturleg”.
Leksa var at dei hadde gått på nettet og søkt om krim eller fantasy og skrive ned noko dei fann. Læraren oppsummerte at nokon hadde skrive mykje og andre lite.
[Hugs! Spør lærar om kva dei fekk ut av å jobba på denne måten, gjer det det ofte? Spør elevane òg om det]
Læraren går gjennom novelle:
-- Nokon som veit kva ei novelle er?
-- Kort forteljing
-- flott! Er det nokon av dykk som har lese ei novelle i det siste?
(det var det visst ikkje). Lærar snakka om kva ei novelle er, medan ho hadde skriftkastar med sjangertrekk frå novella. Ho fortalde at dei skal ha munnleg framføring i norsk: då skal dei leggja fram ei novelle eller ein roman. Ho fortalde at ho hadde kopiert opp arket (frå skriftkastaren) til dei, så dei skulle sleppa å skriva:
-- Så skal me lesa ei novelle. Eg har kopiert opp til dei som ikkje har med den blå boka (litt rot medan ho slo opp: «Skolegutt» av Laila Stien). Eg skal lesa novella høgt for dykk, og så vil eg at de skal tenkja på kjenneteikn ved novelle. Og no har de ikkje arket med kjenneteikn heller. Kan du [namn] lesa høgt det som står om Laila Stien?
Eleven las og læraren snakka litt om det som stod, at den fyrste teksten forfattaren fekk på trykk var ”Mitt første kyss” i Romantikk, og læraren spurde om Romantikk fanst enno. Nei, vi les Topp, seier ein elev.
