Telefon 57 64 30 00
Organisasjonsnummer N-974 763 907 Nettstadfylkesmannen.no/sfj E-postfmsfpost@fylkesmannen.no
Besøksadresse
Hovudkontor: Njøsavegen 2, 6863 Leikanger Landbruksavdelinga: Fjellvegen 11, 6800 Førde
Postadresse
Hovudkontor: Njøsavegen, 2 6863 Leikanger Landbruksavdelinga: Postboks 14, 6801 Førde
Sakshandsamar: Vår dato Vår referanse
Dag Endre Stedje - 57643150, E-post: fmsfdst@fylkesmannen.no 20.09.2016 2016/2542- /421.3 Oddgeir Aardal - 57643077, E-post: fmsfoaa@fylkesmannen.no Dykkar dato Dykkar referanse Anne C. F. Eide - 57643011, E-post: fmsfaei@fylkesmannen.no
Arnt Erik Nordheim – 57643168, E-post: fmsfaen@fylkesmannen.no
30.06.2016
Selje kommune Kommunehuset 6740 Selje
Fråsegn til offentleg ettersyn av arealdelen til kommuneplanen for Selje kommune, med framlegg til konsekvensutgreiing
Vi viser til oversending innstempla her 30.06.2016, og til avtale om lenging av høyringsfristen til 20.09.2016.
Oppsummering
Det generelle inntrykket vårt er at det i all hovudsak er gjort eit omfattande og grundig arbeid med revisjonen av arealdelen til kommuneplanen. Den mest sentrale delen av kommuneplanrevisjonen gjeld bruken av overskotsmassar frå Stad skipstunnel, m.a. til nye store næringsområde på fylling i sjøen. Overskotsmassane er ein ressurs, og vi tolkar det slik at kommunen legg stor vekt på å bruke dei tilgjengelege massane til samfunnsnyttige formål. Vi stiller likevel spørsmål ved omfanget av, og storleiken på, nye fyllingsareal. Konsekvensutgreiinga som gjeld arealbruken basert på overskotsmassane er etter vår vurdering ikkje grundig nok. I planframlegget er det m.a.
berre i liten grad gjort alternativvurderingar når det gjeld plasseringa av konkret arealbruk eller disponering av massane. I konsekvensutgreiinga elles synest vi det generelt er gjort mange gode vurderingar og tilrådingar, og vi ser det som positivt at fleire konfliktfylte innspel til endra arealbruk ikkje er tekne med i planframlegget.
Fylkesmannen fremjar nokre motsegner mot planframlegget med konsekvensutgreiing. Fleire av motsegnene er knytte til manglande eller mangelfulle konsekvensutgreiingar, spesielt når det gjeld bruken av massane frå Stad skipstunnel. I andre område fører arealbruk eller manglande krav i føresegnene til konfliktar med nasjonale eller viktige regionale interesser. Dette gjeld først og fremst konfliktar med strandsonevernet, jordvernet eller viktige naturverdiar. Motsegner og tilrådingar er utheva med feit skrift i fråsegna. For nokre område tek vi atterhald om bruk av motsegn på reguleringsplannivå .
Når kommunen har gjort naudsynte tilleggsutgreiingar og avklaringar som m.a. gjeld bruken av overskotsmassane frå Stad skipstunnel, og det nærmar seg andre gongs offentleg ettersyn av planen, ser vi det som føremålstenleg med eit møte. Fylkesmannen vonar at vi gjennom god dialog med kommunen vil kome til semje om motsegnene slik at kommunen raskare kjem i mål med dette viktige planarbeidet.
1 Innleiande merknader
Det generelle inntrykket vårt er at det i all hovudsak er gjort eit omfattande og grundig arbeid med revisjonen av arealdelen til kommuneplanen. Den mest sentrale delen av kommuneplanrevisjonen gjeld bruken av overskotsmassar frå Stad skipstunnel. Denne delen av planen er, slik vi vurderer det,
FYLKESMANNEN I SOGN OG FJORDANE
2/20
ikkje grundig nok med tanke på at det i liten grad er gjort alternativvurderingar når det gjeld plasseringa eller bruken av massane. I merknadene våre under pkt. 1 Konsekvensutgreiinga og pkt.
4.1 Arealbruk basert på massar frå Stad skipstunnel, presiserer vi dette nærare.
Av planomtalen går det fram at det totalt kom inn 339 innspel/arealforslag til ny kommuneplan.
Gjennom ei grovsiling i kommunen vart talet innspel redusert til 274, dvs. at 65 innspel vart avviste. I konsekvensutgreiinga av dei attverande innspela om ny arealbruk er også mange innspel frårådde og ikkje tekne med i planframlegget. Kommunen har altså gjennomført ei prioritering/siling av innspel i planprosessen. Vi ser det som positivt at fleire av dei dei mest konfliktfylte innspela til endra
arealbruk er luka ut, men vi meiner at planframlegget framleis har med arealbruk som kjem i konflikt med nasjonale eller viktige regionale interesser innafor Fylkesmannen sine ansvarsområde.
2 Konsekvensutgreiinga
Planprogrammet for kommuneplanen sin arealdel omhandlar ikkje eit av dei viktigaste fokusområda i planarbeidet, dvs. bruken av overskotsmassane frå Stad skipstunnel. I det vedtekne planprogrammet er det etter høyringa teke inn tekst frå samfunnsdelen som omhandlar overordna strategi for
arealbruk. Her står det m.a.: "Fokus på næringslivet sitt behov for areal til ulike føremål" og "Stad skipstunnel - arealbehov og masseplassering for framtidsretta utvikling". Sett i lys av dei omfattande planane for bruk av tunnelmassen er planprogrammet klart mangelfullt på dette området.
Planprogrammet burde hatt med strategiar og alternativ for handtering av overskotsmassane frå Stad skipstunnel.
Merknadene våre med vurderingar av manglane ved konsekvensutgreiinga som gjeld bruken av overskotsmassane frå Stad skipstunnel, kjem fram under pkt. 4.1 under.
Når det gjeld konsekvensutgreiinga elles er den ryddig og oversiktleg, med i all hovudsak klargjerande vurderingar av verknader og utfyllande samla vurdering/konklusjon for kvart delområde som er vurdert. For mange av delområda er fleire utbyggingsområde/enkeltområde vurderte samla. For ein del av desse delområda er ikkje verknadene av alle utbyggingsområda vurderte, og det er vanskeleg å sjå kva som ligg bak fastsetjing av konsekvensgraden for fleire av delområda (t.d. s. 9-10, s. 128). For dei delområda som omfattar ulike utbyggingsføremål, kunne det vore enklare å tolke verknadene for kvart enkelt utbyggingsområde dersom dei hadde vore vurderte kvar for seg. Slik konsekvens-
utgreiinga er utforma meiner vi difor at den ikkje fullt ut oppfyller lovkravet om at det skal gjerast vurderingar av nye enkeltområde. Gode og utfyllande vurderingar og tilrådingar i "samla vurdering og konklusjon" kompenserer noko mangelfull vurdering av fleire av dei einskilde byggjeområda.
Sjølv om vi ikkje kommenterer fastsettinga av verdi og konsekvens for enkeltområde og -tema, meiner vi at konsekvensen/konfliktgraden for arealbruk i strandsona (tema nærmiljø og friluftsliv, landskap og naturmangfald) i ein del tilfelle er sett for lågt. Dette gjeld spesielt dei byggjeområda der det ikkje er registrert spesielle interesser. Her meiner vi at det ikkje er lagt nok vekt på at 100-
metersbeltet langs sjøen generelt har stor verdi for m.a. friluftsliv, naturmiljø og landskap og at det er klare nasjonale og regionale føringar for forvaltning av strandsona (jf. m.a. dei statlege
planretningslinjene for differensiert forvaltning av strandsona langs sjøen).
I konsekvensutgreiinga er den samla verknaden av planframlegget vurdert. Naturmangfaldlova (nml.) set sterkare krav til vurderingar av tema som t.d. biologisk mangfald ved sakshandsaming etter plan- og bygningslova. Etter det vi kan sjå er ikkje arealbruken vurdert opp mot naturmangfaldlova og dei miljørettslege prinsippa i §§ 8-12. I arealdelen til kommuneplanen er vurderingar etter
naturmangfaldlova aktuelt både for enkeltområde og for planen samla. Vi ser det her som viktig at vurderingar av "samla belastning" (jf. nml. § 10) er med i konsekvensutgreiinga, og at det vert gjort
FYLKESMANNEN I SOGN OG FJORDANE
3/20
konkrete vurderingar av konsekvensar for naturmangfaldet. Den vurderinga som er gjort av planen sin samla verknad for naturmangfald er etter vår vurdering noko mangelfull.
Vi føreset at det i konsekvensutgreiinga/avgjerdsgrunnlaget vert innarbeidd vurderingar etter dei miljørettslege prinsippa i §§ 8-12, både for byggjeområde som kan virke inn på registrerte
naturverdiar og for planen sin samla verknad (jf. samla belastning, nml. § 10) før planvedtak. Lova set krav om dette. Vi føreset at slike vurderingar etter naturmangfaldlova vert innarbeidde i
konsekvensutgreiinga før 2. gongs offentleg ettersyn av planen.
For noverande/eksisterande byggjeområde som gir rom for vidare utbygging, er det krav om konsekvensutgreiing. I den grad det er aktuelt må konsekvensutgreiinga oppdaterast på dette området.
3 Planjuridiske merknader
Fylkesmannen vil som hovudregel berre påpeike juridiske feil og manglar i eit planframlegg dersom vi vurderer at dette kan hindre at vesentlege regionale eller nasjonale interesser vert ivaretekne.
Juridiske merknader ut over dette gir vi som råd og rettleiingar. Kommunen er sjølv ansvarleg for at innhaldet i kommunale planar er lovleg. Fylkesmannen legg til grunn at eventuelle planføresegner som ikkje har heimel i lov, vert rekna som retningslinjer utan rettsverknad, eller som rein
informasjon.
I pkt. 1.3.1 er det fastsett plankrav for alle byggjeføremål. Plankravet inntreff ved alle tiltak som er omfatta av plan- og bygningslova (pbl.) § 20-1. Vi gjer merksam på at § 20-1 etter lovendringa 01.07.2015 også inkluderer tiltak som er unnateke søknadsplikt. Dersom plankravet i pkt. 1.3.1 berre er meint å omfatte søknadspliktige tiltak etter pbl. § 20-2, og frådeling til slike føremål, bør ordlyden oppdaterast i samsvar med dette.
Unntak frå plankrav, jf. pkt. 1.3.2, føreset at det er gjeve føresegner om utbyggingsvolum og uteareal, jf. pbl. § 11-10 nr. 1. For oversikts skuld kan det i pkt. 1.3.2 siste setning visast til dei relevante punkta i kommuneplanen, der slike krav går fram. Vi gjer merksam på at pkt. 2.3 (BFR) oppgjev utnyttingsgrad i %BYA, men manglar fastsetting av tomtestorleik. Føresegner om
utnyttingsgrad/-volum manglar elles heilt for BAB2, BAB4, BAB11, BN4 og BOP6. For naustområda er avgrensing av tal einingar og storleik på tiltak tilstrekkeleg, slik det er gjort i pkt. 2.10.2. Ytterlegare utbygging føreset såleis planavklaring.
I den grad områda for spreidd utbygging skal vere unnateke krav om reguleringsplan, bør dette gå eksplisitt fram av pkt. 1.3 eller 5.2, jf. pbl. § 11-11 nr. 2. Kommunen kan også vurdere å gje overordna føresegner om tomtestorleik, både for bustadområda og for spreidd utbygging, jf. pkt. 2.2 og 5.2.
Det er uklart kva som ligg i at «utbygging ikkje kan skje» i rekkjefølgjekrava i pkt. 1.4.1 og 1.4.2. Det kan enten presiserast at løyve til tiltak ikkje vert gjeve før krava er oppfylte, alternativt at ferdigattest ikkje vert gjeve før det same tidspunktet. Eit krav i tråd med det siste alternativet opnar for parallell utbygging av infrastruktur og byggjetiltak, som for somme byggjeområde kan vere ein fordel.
Pkt. 1.5.2 fastset gjeldande parkeringsnorm. Kommunen kan i tillegg vurdere om det er behov for å gje overordna føresegner om frikjøpsordning, jf. pbl. § 28-7 tredje ledd.
Vi minner om at tiltaksforbodet i pbl. § 1-8 tredje ledd, med unntak av fasadeendringar, gjeld så langt det ikkje er fastsett anna byggjegrense. Vi minner om at også mindre tiltak er omfatta av forbodet i plan- og bygningslova § 1-8, og at det ikkje er heimel for føresegner om generelle unntak for
FYLKESMANNEN I SOGN OG FJORDANE
4/20
«endringar som ikkje påverkar bruken av uteområda», jf. pkt. 1.6 andre ledd, eller for mindre terrenginngrep, jf. pkt. 1.5.6 siste ledd. Desse unntaka må derfor takast ut.
Til pkt. 2.7 er det gitt retningslinjer om istandsetting/tilbakeføring av masseuttaksområde. Vi viser til at kommunen kan fastsette krav til etterbruk og tilbakeføring/terrengforming gjennom
reguleringsplan, jf. pbl. § 12-7 nr. 2, og vi rår til at behovet for slike føresegner vert vurdert på reguleringsplannivå.
Det bør gå fram av pkt. 7.4.1 at forbodet for bandleggingssone H710 i utgangspunktet gjeld i fire år, jf. pbl. § 11-8 bokstav d, med moglegheit for forlenging.
4 Natur- og miljøfaglege merknader
I gjennomgangen av planframlegget har vi lagt vekt på å vurdere ny arealbruk som er med i konsekvensutgreiinga. Vi har særleg fokusert på arealdisponeringa i og langs sjøen der
planframlegget, slik vi vurderer det, opnar for utbygging i strid med nasjonale eller viktige regionale interesser. Arealbruk vi ikkje har avgjerande merknader til er ikkje kommentert.
4.1 Arealbruk basert på massar frå Stad skipstunnel og manglar i konsekvensutgreiinga
I kommuneplanen er det ein tydeleg hovudstrategi for bruk av massane frå Stad skipstunnel, dvs.
store utfyllingar i sjøen til ulike næringsføremål. Fleire stader i kommunen er det i tråd med denne strategien lagt opp til omfattande utfyllingar i sjøen. Dette gjeld m.a. på Flatraket, fleire område i Moldefjorden, Leikanger, Kjødepollen og Årsheim.
Fokuset i konsekvensutgreiinga på overordna nivå (arealdelen) bør vere å utgreie spørsmål knytt til lokalisering og arealføremål. Vidare bør utgreiing av alternativ stå sentralt i arbeidet med arealdelen til kommuneplanen, jf. m.a. rettleiaren til "Konsekvensutredninger, kommuneplanens arealdel".
Dette kan dreie seg om alternative løysingar for overordna utbyggingsmønster og alternative konkrete utbyggingsforslag. I konsekvensutgreiinga til kommuneplanen manglar det tilstrekkelege alternativvurderingar både når det gjeld plassering av dei ulike arealføremåla (næringsområde på store fyllingar i sjøen), og alternative måtar å løyse masseoverskotet på. Slike alternativvurderingar er ikkje minst viktig i dette planarbeidet som m.a. skal avklare og leggje til rette for bruk av fem millionar m3 steinmassar frå Stad skipstunnel.
Det vert no jobba med områdereguleringsplan for Stad skipstunnel, og vi har fått varsel om utviding av planområdet som m.a. omfattar eit sjøareal på 586 daa i Moldefjorden. Dette sjøområdet er teke med i planområdet for eventuell regulering av eit stort massedeponi i sjø (botndeponi). Sjøområdet vert sett på som eit aktuelt djupvassdeponi fordi Moldefjorden er ein terskelfjord der den djupaste delen inneheld lite oksygen og lite liv. Slik vi forstår det søkjer både arealdelen til kommuneplanen og områdereguleringsplanen for Stad skipstunnel å finne løysingar på det store masseoverskotet frå skipstunnelen, men då på to heilt forskjellige måtar.
Djupvassdeponi er eit reelt alternativ som ikkje er omhandla i kommuneplanen. Vi er samde med kommunen i at massane er ein ressurs det er viktig å vurdere å nytte til eigna utbyggingsformål, men med eit så stort masseoverskot som det vert frå Stad skipstunnel kan det vere naturleg å også tenkje sjødeponi, i alle fall for delar av massane. Vi meiner klart at dette burde vore vurdert som eit aktuelt alternativ i konsekvensutgreiinga til kommuneplanen. I fråsegna frå Kystverket til kommuneplanen går det fram at det førebels ikkje er avklart kor overskotsmassen frå tunneldrifta skal plasserast.
På generelt grunnlag er det uheldig og konfliktfylt å fylle ut i sjøen nær land (gruntområde) for å vinne byggjegrunn til ulike utbyggingsformål. Vi vil peike på at grunne område i sjøen er viktige for
FYLKESMANNEN I SOGN OG FJORDANE
5/20
biologisk produksjon og mangfald, og utfylling kan vere direkte øydeleggjande for desse interessene.
I konsekvensutgreiinga er næringsareala på fylling i sjøen vurderte til å få negative konsekvensar for natur- og miljøfaglege interesser. Nye næringsområde bør difor primært leggjast på land, og vi ser det som ein mangel ved planframlegget at det ikkje i større grad er vurdert alternative plasseringar på land, eller andre løysingar for å redusere omfanget av utfylling til næringsareal i sjøen.
Vi stiller elles spørsmål ved storleiken sett opp mot behovet for fleire av utfyllingsområda, sidan det i planframlegget i liten grad er gjort greie for behovet for så store næringsareal, både når det gjeld enkeltområda og samla. Dette gjeld ikkje minst fleirbrukskaia (med cruisekai) på Leikanger, området for næring og landbasert oppdrett ved Hatleneset i Moldefjorden og industri/næringsområdet med kaianlegg ved Årsheim (rådd i frå i konsekvensutgreiinga). Fleire av fyllingsområda manglar konkrete planar/utbyggingsprosjekt for utnytting av dei store utfylte areala. Dei samla verknadene for miljø og samfunn av dei nye næringsområda på fylling i sjøen er etter det vi kan sjå heller ikkje vurderte i konsekvensutgreiinga. Dette er ein klar mangel ved konsekvensutgreiinga og planframlegget.
På dette overordna planstadiet manglar viktig grunnlagsinformasjon, t.d. om straumforhold,
grunnforhold i sjøen og kor mykje masse som går med i dei ulike fyllingsområda. Det er rett nok gjort ei utrekning av volumet på fyllingsarealet for kvart av område, basert på djupnekart (jf. skrivet
"Samfunnsnytten av prioriterte prosjekt"), men kor mykje masse som reelt går med er vel noko usikkert. Sjølv om alle massane frå Stad skipstunnel skulle bli tilgjengelege, er det usikkert om det er nok massar til å dekke det samla behovet i dei utlagde fyllings-/næringsområda i planframlegget. På kommuneplannivå skal det avklarast om eit område er eigna til den tiltenkte arealbruken, dvs. om næringsområda på fylling i sjøen reelt er moglege å gjennomføre. Vi kan ikkje sjå at planframlegget avklarar dette.
Ut frå ovanståande (pkt. 4.1) meiner vi at konsekvensutgreiinga som gjeld bruken av overskotsmassane frå Stad skipstunnel ikkje er grundige nok, og at kunnskaps- og
avgjerdsgrunnlaget for å leggje inn nye store næringsareal på fylling i sjøen er for dårleg. Vi fremjar difor motsegn mot denne delen av planframlegget.
Vi reknar med at det vil vere behov for ei andre gongs utlegging av planen til offentleg ettersyn. I arbeidet med kommuneplanen fram mot eit nytt offentleg ettersyn ser vi det som påkravd at det vert gjort tilleggsutgreiingar i konsekvensutgreiinga som synleggjer aktuelle og realistiske
alternativ for disponering av tunnelmassane. Tilleggsutgreiingane må m.a. innehalde vurderingar av plasseringsalternativ for næringsområda der dette er aktuelt, inkludert næringsområde på land, og alternative måtar å løyse masseoverskotet på (t.d. massedeponi på sjøbotnen for delar av massane). Tilleggsutgreiingane må også gjere nærare greie for behovet for nye næringsareal i kommunen, både når det gjeld tal området og storleiken på områda (arealrekneskap).
I planframlegget er det ingen prioritering av kva for område som først skal fyllast ut eller byggjast ut gjennom fastsetting av rekkefylgjekrav i føresegnene. Slike krav er ikkje minst viktig for å unngå å komme i ein situasjon der store utfylte område vert liggjande utan at dei vert utbygde og
sluttførte/stelte til. Vi fremjar motsegn med krav om at det i føresegnene må innarbeidast rekkefylgjekrav som styrer kva for næringsområde som først skal fyllast ut, og at utfyllinga og utbygginga må sluttførast før det vert utfylt i eventuelt nye område.
4.1.1 Næringsområde - vurdering av konkret arealbruk basert på overskotsmassar Eit synergiutval har vurdert innspel som er komne inn til kommunen for utnytting av
overskotsmassane frå Stad skipstunnel. I samråd med administrasjon, politikarar og næringsliv er seks prosjekt prioriterte i eit eige skriv ("Samfunnsnytten av prioriterte prosjekt"). Dette skrivet er
FYLKESMANNEN I SOGN OG FJORDANE
6/20
ikkje ein del av planframlegget som er på høyring. Vi har i det følgjande vurdert desse seks prosjekta/byggjeområda som alle er tekne inn i planframlegget (uavhengig av den prioriterte rekkefølgja til synergiutvalet).
BN10, SHA6 og VS2 - Industri/næringsområdet med kaianlegg ved Årsheim (prioritet 3)
Utfyllinga/utbygginga er omfattande og opnar for store nye næringsareal og kaianlegg i eit urørt naturområde med strandlinje og holmar. Utfyllingane omfattar kaiar og næringsareal med fleire hundre meter lange kaifrontar. I konsekvensutgreiinga er ei utfylling og utbygging her vurdert til å få negative konsekvensar for dei fleste tema innafor både miljø og samfunn. Av konsekvensutgreiinga går det fram at planane for området er diffuse, og behovet for areal er ikkje dokumentert. Summen av nye næringsareal er stort sjølv utan dette området, og forslaget vert ikkje tilrådd i konsekvens- utgreiinga. Området er likevel teke med ved den politiske handsaminga før utlegging av
planframlegget til offentleg ettersyn.
Grunna stor konflikt m.a. med natur, landskap og friluftsinteresser i eit frå før urørt natur- /strandområde (jf. konsekvensutgreiinga) fremjar vi motsegn, med krav om å ta ut dette byggjeområdet som omfattar BN10, SHA6 og VS2.
BN8 og SHA4 - Fleirbrukskai Leikanger (prioritet 1)
Fleirbrukskaia skal m.a. innehalde cruisekai. I Sogn og Fjordane er det i dag tre etablerte
cruisehamner; Flåm, Olden og Skjolden. I tillegg har European Cruise Service planar om cruisekaiar (SeaWalk-kai) på Nordfjordeid og i Lærdal. Selje blir i så fall den sjette cruisedestinasjonen i Sogn og Fjordane. Vi saknar ei nærare overordna vurdering av føresetnadene Selje og Leikanger har som ny cruisedestinasjon i eit regionalt- /fylkesperspektiv.
Kaifronten på Leikanger er heile 850 meter lang, med ein fyllingsfot som er 300 meter brei, og der sjølve kaien ligg om lag 250 meter frå land (målt ut frå plankart og avstandsmåling i Fylkesatlas).
Kaianlegget er såleis svært stort og vil gi negative verknader for landskap, naturmiljø, strandsone og nærmiljø og friluftsliv (jf. konsekvensutgreiinga). Vi ser det som avgjerande at storleiken på
fleirbrukskaien og det utfylte arealet vert tilpassa eit pårekneleg behov, og vil tru at det er mogleg å redusere storleiken vesentleg utan at dette går ut over formålet med kaien (t.d. til cruisekai). Vi synest at løysinga med ei T-forma utfylling i utgangspunktet er god med tanke på å redusere inngrep/utfylling i strandkanten og i sjøen nær land, men samtidig er dette ei unaturleg form som bryt vesentleg med naturleg strandline og landskap. BN8 og SHA4 er omfatta av motsegna som kjem fram under pkt. 4.1 ovanfor.
BN4 - Hatleneset/Berstad (prioritet 2)
Det er lagt inn eit stort nytt næringsareal i den indre delen av Moldefjorden. Av konsekvens- utgreiinga går det fram at tiltaket medfører planering og nedbygging av om lag 150 meter naturleg strandlinje og etablering av ein 500 meter lang kaifront. Etableringa vil m.a. gi store negative
verknader for landskapet i Moldefjorden, som er eit ope fjordlandskap med få inngrep i strandsona.
Vi stiller spørsmål ved behovet for eit så stort næringsområde, og ved plasseringa i ei frå før urørd strandsone i Moldefjorden. Det som kan tale for etablering av næring på fylling her er kort avstand frå tunnelinnslaget. BN4 er omfatta av motsegna som kjem fram under pkt. 4.1 ovanfor.
BAB7 og SHA1 - Kaiterminal, hurtigbåtkai (prioritet 6)
For denne arealbruken er det vurdert tre ulike plasseringsalternativ (A, B og C), som alle ligg over ein kilometer frå Selje sentrum, men der område A ligg nærast sentrum. Trass i at område A i
konsekvensutgreiinga er vurdert å ha klart størst negativ konsekvens for m.a. naturmangfald og
FYLKESMANNEN I SOGN OG FJORDANE
7/20
landskap, er dette området valt fordi det ligg nærast sentrum. Det går fram at denne lokaliseringa har størst potensiale for vidare utvikling for kommunen m.o.t. utnytting av etablert infrastruktur, etablering av nye nærings- og bustadareal, kollektivsystem og gang- og sykkelvegar. Vi er samde i at nærleik til sentrum er viktig ved lokalisering av ny hurtigbåtkai, men også det valte alternativet ligg om lag ein kilometer frå sentrum. Vi saknar ei alternativvurdering av om det er mogleg å lokalisere hurtigbåtkaien i sentrum for å forsterke sentrumsfunksjonane.
Alternativet som er lagt inn i planen ligg midt i eit gruntområde (elvedelta) i osen til Hamreelva med registrerte naturkvalitetar. Det er registrert ålegraseng, og område med strandeng og strandsump.
Hamreosen er også rasteplass for våtmarksfugl, og konsekvensutgreiinga viser dels stor negativ konsekvens for naturmangfald og landskap. Det må nøye vurderast alternativ og løysingar ved sentrum, både av omsyn til naturkvalitetane ved elvedeltaet og for å få kortast mogleg avstand mellom kaien og Selje sentrum. Vi fremjar med bakgrunn i ovanståande motsegn mot BAB7/SHA1, med krav om å utgreie ei alternativ løysing i sentrum før andre gongs offentleg ettersyn av planen.
Motsegna er også grunngjeven ut frå landbruksomsyn, jf. pkt. 6.6 nedanfor. Vi vil ta stilling til arealbruken på nytt i samband med ny høyring av planen.
BN2 og BAB1 – Flatraket (prioritet 5)
Her er det lagt ut ei relativt stor utfylling i tilknyting til etablert næringsområde. Utvidinga ut i sjøen er noko større enn det gjeldande reguleringsplan opnar for. Ei slik utfylling i sjøen knytt til etablert næring, der det er fylt ut frå før, ser vi på som akseptabel bruk av overskotsmassar frå skipstunnelen.
Det er stilt krav om reguleringsplan for området. Detaljar og eventuelle naudsynte undersøkingar må avklarast gjennom utarbeiding av reguleringsplan.
BN3 - aust for Salt (prioritet 4)
Her er det lagt ut ei relativt stor utfylling for utviding av etablert næringsverksemd (fiskeindustri). Vi ser det som positivt at det ikkje er opna for utfylling mot aust ut frå m.a. landskapsomsyn. Ei slik utfylling i sjøen knytt til etablert næring, der det er fylt ut frå før, ser vi på som akseptabel bruk av overskotsmassar frå skipstunnelen. For BN3 er det ikkje stilt krav om regulering. Ei så stor utfylling og utviding av næringsarealet (21 daa) må sjåast på som eit større byggje- og anleggstiltak der detaljar og eventuelle naudsynte undersøkingar må avklarast gjennom utarbeiding av reguleringsplan. Det følgjer av dette at det for BN3 må vere krav om reguleringsplan. Dette er å sjå på som ei motsegn.
4.2 Andre næringsområde (BN) og kombinerte byggje- og anleggsformål (BKB) BKB2/Moldefjorden
Inst i Moldefjorden er det lagt inn eit byggjeområde BKB (kombinert byggje- og anleggsverksemd) heilt i strandkanten og dels ut i sjøen. Føreslegen arealbruk er småbåtanlegg og hytte/naust og næring - settefiskanlegg. I strandområdet er det frå før eit tidlegare smoltanlegg og to naust.
Det er lagt opp til fylling ut i sjøen nær elveosen til Berstadelva (Storelva), som er lakseførande opp til vegen. Denne elvestrekninga er forventa å ha høg fiskeproduksjon og gode gyte- og oppvekstområde for laks og sjøaure. Utanfor Berstadelva er det også eit marint elvedelta med tilhøyrande grunt- område. Naturtypen «aktivt marint delta» er raudlista i kategorien Sårbar på grunn av omfattande nedbygging, vasskraftreguleringar og andre inngrep, og slike område bør ikkje byggast ned med mindre det dreier seg om tunge samfunnsinteresser og alternativ ikkje er tilgjengelege. Slike elvenære gruntområde er også viktige nærings- og oppvekstområde for sjøaure.
Kommuneplanen opnar for ei utfylling innafor BKB2 som utgjer ein stor del av den austlege delen av deltaet. Dette vil sterkt redusere verdien av deltaområdet og redusere verdien elva og gruntområdet
FYLKESMANNEN I SOGN OG FJORDANE
8/20
har, spesielt for sjøaure. Etter vår vurdering er konsekvensutgreiinga mangelfull for dette området, og vi synest konsekvensgraden for naturmangfald og landskap er sett for lågt.
Vi meiner at det i for liten grad er teke omsyn til deltaområdet utanfor Berstadelva, og kan ikkje sjå at det er vurdert aktuelle utbyggingsalternativ som kan ta vare på naturverdiane knytt til Berstadelva og deltaområdet. Vi er ikkje i mot at det kan skje næringsaktivitet i området, men fremjar motsegn mot BKB2 slik det er lagt inn i planen. Vi føreset at det vert vurdert ei alternativ utforming/
plassering av næringsområdet (settefiskanlegget) i nærleiken som ikkje krev utfylling i sjøen. Dersom det er avgjerande med eit nytt sjøretta anlegg (t.d. kai), må dette avgrensast i storleik og plasserast aust for dagens molo for å unngå inngrep i deltaområdet.
Innafor BKB2 er det også opna for naust/hytter og småbåtanlegg. Det er krav om reguleringsplan for å vurdere verknader for miljø og avklare detaljane i utbygginga. Vi tek atterhald om bruk av motsegn mot reguleringsplanen for utbygging i dette strandområdet.
BKB7 – Salt
På innsida av halvøya Salt er det lagt inn eit byggjeområde for småbåtanlegg og næring. Det totale arealet er om lag 15 daa. Av skildringa i konsekvensutgreiinga går det fram at det er tenkt ei stor utfylling til molo. Salt er ei halvøy og eit viktig landemerke i fjordlandskapet som ligg ytst i Moldefjorden ved det smale innløpet til fjorden. Ei større utfylling i sjøen og etablering av næringsareal her vil bli dominerande og vil m.a. gi negative landskapsverknader (jf. konsekvens- utgreiinga). Tiltaket vil bli svært eksponert ved utseglinga frå Moldefjorden. Arealbruken er frårådd i konsekvensutgreiinga.
Litt lenger sør, ved foten av halvøya salt, er det også lagt ut eit byggjeområde for småbåtanlegg og naust (BAB6). Her er det ei naturleg og skjerma hamn. Vi kan vanskeleg sjå at det er eit reelt behov for eit så stort småbåtanlegg innafor BKB7, i tillegg til småbåtanlegget i BAB6. Dette vert også understreka i konsekvensutgreiinga.
Stad skipstunnel vil, saman med det særprega og vakre landskapet kring Stad, styrke området sin verdi som ein nasjonal og internasjonal turistattraksjon. I lys av dette vil det vere særleg viktig å unngå dominerande inngrep m.a. i Moldefjorden, ikkje minst ytst på halvøya Salt som markerer det smale innløpet til fjorden og skipstunnelen.
Vi fremjar ut frå ovanståande motsegn mot BKB7, og krev at byggjeområdet vert teke ut av planen.
BKB5 - Årsheim
Dette er eit byggjeområde for hytter og naust. Av konsekvensutgreiinga går det fram at byggjegrensa mot sjø for hyttene skal vere minimum 50 meter. Vi vil klart tilrå at det i føresegnene til planen vert stilt krav om byggjegrense på 50 meter for område BKB5. Viss ikkje dette vert gjort tek vi atterhald om bruk av motsegn mot reguleringsplanen.
BN9 - Vestkapp
På Vestkapp er det lagt inn ei utviding av næringsområdet til turisme/bevertning/overnatting. Dette området er teke inn i planen i samband med den politiske handsaminga av saka før offentleg ettersyn, og er såleis ikkje vurdert i konsekvensutgreiinga. Manglande konsekvensutgreiing av dette nye næringsområdet er ein klar feil ved planframlegget. Det nye næringsområdet ligg heilt inntil grensa for Dekkjene naturreservat (myr), og Vestkapp er eit av dei mest spektakulære utsiktspunkta langs norskekysten. For at kommuneplanen skal oppfylle kravet om konsekvensutgreiing, må det gjerast ei vurdering av verknadene for miljø (spesielt for naturreservatet) og samfunn, slik som for
FYLKESMANNEN I SOGN OG FJORDANE
9/20
dei andre nye byggjeområda i planen. Vi vil tru at det er mogleg å finne løysingar som gjer det mogleg å få til ei turistretta næringsutvikling på Vestkapp, men føreset at næringsområdet vert plassert utanfor grensene til naturreservatet.
4.3 Byggjeområde for offentleg eller privat tenesteyting (BOP) BOP4 - Ersholmen
Heile Ersholmen er lagt ut som areal til offentleg eller privat tenesteyting. Her er det konkrete planar om bygging av kloster med tilhøyrande funksjonar. I planframlegget er det lagt inn ein tilkomstveg mellom Selja og Ersholmen. Vi legg til grunn at det her er meininga å fylle ut steinmassar for å etablere tilkomsten.
I konsekvensutgreiinga er konsekvensgraden av dette omfattande tiltaket sett til 0 for dei fleste miljøtema. Vi er ikkje samde i denne fastsettinga av konsekvensgrad, spesielt når ein legg til grunn planane for både klosterutbygginga og vegforbindelsen på ei om lag 160 meter lang fylling mellom Ersholmen og Selja. At konsekvensane for m.a. landskap er sett til 0 (ingen konsekvens) meiner vi difor er missvisande. Konsekvensane av den omfattande fyllinga for straumtilhøve og marint biologisk mangfald er ikkje vurderte.
Vi saknar elles alternativvurderingar i konsekvensutgreiinga når det gjeld plassering av dette omfattande prosjektet/byggjeområdet. Vi tenkjer då først og fremst på plasseringsalternativ på Selja. Vi vil difor sterkt rå til å gjere tilleggsutgreiingar med vurdering av ei alternativ plassering på Selja.
Viss det vert halde fast ved plasseringa på Ersholmen, tek vi atterhald om bruk av motsegn mot seinare reguleringsplan når detaljane for utbygginga og verknadene er meir klargjorde.
4.4 Byggjeområde for fritidsbustader og rorbuer
100-meterbeltet ved sjø er definert som eit område av nasjonal interesse, og det lovfesta
strandvernet skal innarbeidast i all arealplanlegging og -forvaltning. Dette inneber at strandsona, og i alle høve strandlinja, som hovudregel skal haldast fri for bygging og inngrep, og at bygging her bør avgrensast til bygningar og formål som må liggje ved sjøen.
Vi viser til fylkesdelplan for arealbruk der det under generelle retningslinjer knytt til 100-metersbeltet langs sjøen m.a. heiter: ”Unngå utbygging i ubygde/urørte område og på ubygde/urørte øyar og holmar.” Under spesielle retningslinjer for kysten står det m.a.:”Styra ny aktivitet og tiltak til eksisterande utbygde område (samlokalisering).” Vi viser også til statlege planretningslinjer for differensiert forvaltning av strandsona langs sjøen.
Vi vil her presisere at utlegging av byggjeområde for private hytter i strandkanten normalt kjem i konflikt med nasjonale og regionale føringar som gjeld strandsoneforvaltning. Utleigehytter (næring) nær sjøen er også konfliktfylt, men det er noko større opning for turistretta næringsverksemd i strandsona. Hovudregelen er at slik utbygging, og andre formål (t.d. bustader) som ikkje må ligge ved sjøen, skal trekkast godt tilbake frå strandkanten. Utlegging av hytteområde generelt, og ved sjøen spesielt, bør berre skje etter grundige vurderingar og prioriteringar i samband med revisjon av arealdelen til kommuneplanen.
I konsekvensutgreiinga er fleire og store hytteområde, dels på eksponerte nes, frårådde og ikkje inntekne i planframlegget. Samla sett er det i kommuneplanen lagt inn relativt få og små nye areal for hytter i strandsona. Fylkesmannen synest at det i planarbeidet alt i alt er gjort gode vurderingar og prioriteringar av kor det kan opnast for hytter nær sjøen og kor dette ikkje vert tillate.
FYLKESMANNEN I SOGN OG FJORDANE
10/20
Det er likevel opna for hytter og rorbuer ved strandkanten i ein del område, anten som mindre byggjeområde eller som LNF-område med spreidd bygging (LS-område). I nokre av desse område er det opna for bygging utan plankrav, og utan at det er fastsett byggjegrense på plankartet eller i føresegnene. Kommuneplanen gjev etter vår syn ikkje tilfredsstillande styring av denne arealbruken.
I følgjande område har vi merknader, med nokre motsegner, som gjeld justeringar/endringar av planframlegget for betre å sikre interessene bak strandsonevernet:
BAB3/Flatraket
I dette området er det opna for bygging av fire rorbuer/fritidsbustader med krav om reguleringsplan.
I konsekvensutgreiinga er det innafor delområde Flatraket nord vurdert fem byggjeområde, utan at konsekvensgraden for m.a. byggjeområdet for rorbuene (E) kjem fram. Formålsgrensa til
byggjeområdet går heilt i sjøen.
Opning for private rorbuer (nausthytter) i strandkanten kjem normalt i klar konflikt med regionale og nasjonale mål og retningslinjer for forvaltning av strandsona. Denne typen utbygging bør i stor grad avgrensast og berre tillatast i område som frå før er meir eller mindre privatiserte, og då helst rorbuer for utleige (næring). I og med at dette nye byggjeområdet for rorbuer vel er det einaste i planframlegget, og at det ligg i eit strandområde med ei hytte, naust og vegtilkomst frå før, går vi ikkje i mot dette byggjeområdet. Vi vil likevel klart rå til å stille krav i føresegnene pkt. 2.10.1 om at rorbuene skal trekkjast nokre meter tilbake frå strandkanten for å unngå bygging og inngrep heilt ned i fjøresona. Den slake strandsona i området gjer det mogleg med ei slik løysing. Vi legg til grunn at det i ein seinare reguleringsplan ikkje vert opna for utfylling eller kai framfor rorbuene.
Detaljutforminga av planen er viktig for å dempe negative verknader i strandområdet, og vi tek atterhald om bruk av motsegn mot reguleringsplanen for BAB3.
LS21/Otnheim
Ved Otnheim er det lagt ut eit LNF-område for spreidd bygging av fritidsbustader med formålsgrense i strandkanten. I konsekvensutgreiinga går det fram av den samla vurderinga og konklusjonen at "nye bygningar skal trekkast unna strandsona for å unngå utfylling. Bygningane skal ligge tilnærma på linje med etablerte hytter". Trass i desse klare føringane i konsekvensutgreiinga er det likevel ikkje sett byggjegrense verken i føresegnene eller i plankartet. Vi fremjar motsegn med krav om å ta inn i føresegnene til LS21 at nye hytter skal ligge tilnærma på same linje som eksisterande hytter, dvs.
at tomtegrensene må ligge om lag 30 meter frå sjøen.
BFR7/Stave
Her er det lagt inn byggjeområde for ei hytte i strandkanten. Bygging av ei hytte i det smale strandbelte på nedsida av vegen vil auke privatisering av stranda. Rett på oppsida av vegen er det opna for meir bustadbygging som fortetting av allereie utbygd område. Vi rår klart i frå å leggje inn byggjeområde for ei hytte i det smale strandbeltet. Denne stranda bør takast vare på, ikkje minst av omsyn til bakanforliggande bustadområde.
Innafor gbnr. 24/166 (Kviekaia) er det opna for bruksendring av sjøbuene til utleige (jf. konsekvens- utgreiinga). Viss det her er snakk om ny arealbruk (bruksendring), er det ein klar mangel ved konsekvensutgreiinga at dette ikkje er vurdert. Omdisponering og ombygging av reine sjøbuer til fritidsbustader for utleige vil privatisere strandlina, og kjem normalt i konflikt med nasjonale og regionale føringar for strandsoneforvaltninga. Vi krev (motsegn) at arealbruksendringa ved Kviekaia vert vurdert i konsekvensutgreiinga, slik at verknadene m.a. for interessene bak strandsonevernet kjem fram. Vi vil då ta stilling til arealbruken i samband med andre gongs offentleg ettersyn av planen.
FYLKESMANNEN I SOGN OG FJORDANE
11/20
BFR11/Otnheim
Ved Otnheim er det lagt inn eit byggjeområde for hytter i eit relativt smalt strandbelte mellom vegen og sjøen. I nord grensar hytteområdet til eit eksisterande næringsareal. Mot sør er det berre eit fåtal sjøretta bygningar/anlegg (naust og molo). Det manglar vurdering av dette området i konsekvens- utgreiinga (område B), noko som er ein klar mangel ved utgreiinga. Avstanden frå vegen og ned til strandkanten er om lag 50 meter, og avstandskrav til vegen vil presse hyttene heilt ned mot sjøen. Ei slik planlegging av private hytter kjem i strid med nasjonale og regionale føringar som gjeld
strandsoneforvaltninga. Hytter heilt ned mot sjøen vil privatisere denne delen av strandområdet som er utan hytter frå før. Vi fremjar ut frå dette motsegn mot hytteområde BFR11, med krav om å ta dette byggjeområdet ut av planen. Av omsyn til strandsoneinteressene meiner vi at nye hytter bør konsentrerast som fortetting lenger nord, ved LS21.
BFR2/Venøy
I dette området er det opna for fire hytter med plankrav (jf. konsekvensutgreiinga). I føresegnene som gjeld fritidsbustader (pkt. 2.3) står det derimot at det innafor BFR2 kan byggjast ei hytte, utan krav om regulering. Vi legg til grunn at det eigentleg skal stå BFR3 (i staden for BFR2) i føresegna og at BFR2 omfattar fire hytter med plankrav. Dette byggjeområdet for private hytter omfattar m.a. eit eksponert nes der det frå før ligg nokre bygningar heilt i strandkanten og dels på fyllingar i sjø.
Bygging av private hytter i eit slikt strandområde må avgrensast og tilpassast godt i landskapet.
Utforminga av reguleringsplanen vert bestemmande for kva verknader utbygginga vil får for omsyna bak strandsonevernet. Vi tek atterhald om bruk av motsegn mot reguleringsplanen for
hytteområde BFR2.
BFR4/Venøy
Innafor BFR4 er det lagt opp til bygging av 5-6 hytter på tidlegare frådelte tomter nær sjøen, utan krav om regulering. Fleire av desse tomtene har ei openbert eksponert og uheldig plassering heilt ned til eller nær strandkanten, som må seiast å vere i klar strid med strandsonevernet. Vi fremjar motsegn mot å opne for bygging av såpass mange hytter tett ved strandkanten utan regulering, og krev at det vert stilt krav om reguleringsplan. Vi meiner at talet hytter i dette området må
reduserast og at tomtene/hyttene må trekkast meir attende frå strandkanten.
BA1- Honningsvåg
Her er det lagt inn eit byggjeområde for hytter/bustader med formål ned til sjøen. Av
konsekvensutgreiinga går det fram at byggjegrensa mot sjø skal vere minimum 50 meter. Vi føreset (krav) at dette vert innarbeidd i føresegnene.
4.5 Andre merknader BRU3 - Sandvikseidet
Ved fylkesvegen er det sett av eit område til massetak og deponi, som utviding av eit eksisterande massetak. Det går fram av konsekvensutgreiinga at det i liten grad er teke ut massar i den seinare tid.
Steinbrot ligg nord for Sandvikseidet naturreservat. Vi er generelt samde i at det kan vere ei god miljøløysing å ta i bruk gamle masseuttak til deponering av massar, men dette massetak/
deponiområdet ligg i nærleiken av ein hekkeplass for raudlista fugleart (klassifisert som sterkt truga) som er særs var for forstyrring. Denne kunnskapen har ikkje vore kjent for konsulentfirmaet som har utarbeidd konsekvensutgreiinga, og for tema naturmangfald er konsekvensgraden såleis sett til 0 (ingen konsekvens).
At det har vore lite aktivitet i dette massetaket kan vere forklaringa på at den aktuelle hekkeplassen er ein av berre totalt fire i fylket der det dei siste åra er registrert aktivitet av både hann- og hofugl.
Viss det no vert starta opp med utvida masseuttak er det stor fare for at dette kan øydelegge for
FYLKESMANNEN I SOGN OG FJORDANE
12/20
hekking dei komande åra. Ut frå den kunnskapen vi har på dette tidpunktet, fremjar vi motsegn mot utvida masseuttak i området, men opnar for at det kan deponerast massar i området i perioden frå og med 1. august til og med 31. desember dersom dette kan styrast og kontrollerast på ein god måte.
Det er krav om reguleringsplan for BRU3. Ein føresetnad for arealbruken må vere at det i
reguleringsplanen vert stilt krav i føresegnene om at det berre kan vere drift/aktivitet i området i den nemnte perioden. Det kan vere aktuelt å trekke motsegna dersom ny kunnskap eller nye vurderingar tilseier at aktivitet i masseuttaket kan skje utan å virke negativt inn på den sterkt truga arten.
Turveg rundt Ervikvatnet
Det er lagt inn ein turveg rundt deler av Ervikvatnet. Av føresegnene pkt. 4.2 går det fram at turvegen ikkje er bindande slik den er vist på plankartet. Ein enkel og natur-/terrengtilpassa tursti for å legge til rette for friluftsliv vil kunne etablerast utan reguleringsplan. Det går ikkje fram av planframlegget kva slags turveg/tursti det er snakk om. I og med at turvegtraséen går kring Ervikvatnet, som er del av det verna Dalsbøvassdraget, verna i verneplan IV for vassdrag, må det takast særlege omsyn til
vassdraget og vassdragsnaturen. Deler av turvegen er teikna inn nær vatnet og i område som er lite påverka av inngrep, og det er lagt inn ei kryssing av Storelva. Med bakgrunn i ovanståande meiner vi at mykje talar for at det må stillast krav om reguleringsplan for turvegen kring Ervikvatnet i
føresegnene i pkt. 4.2. Storleiken på tiltaket og konfliktgraden er lite kjent gjennom
kommuneplanen, og vi må ta atterhald om bruk av motsegn mot ein eventuell reguleringsplan.
S1- Nollen
Ved Nollen like aust for Leikanger er det lagt inn eit byggjeområde for gang- og sykkelveg, dels på fylling i sjøen rundt neset. Arealbruken er ikkje med i konsekvensutgreiinga, noko som er å sjå på som ein klar feil ved planframlegget. Å leggje ein gang- og sykkelveg, delvis på fylling, i det smale
strandbeltet langs nesten heile den aktuelle strekninga er i utgangspunktet konfliktfylt, m.a. for strandsoneverdiane. For at kommuneplanen skal oppfylle kravet om konsekvensutgreiing, må (krav) det gjerast ei vurdering av verknadene for miljø og samfunn og behovet for ein gang- og sykkelveg på denne strekninga. Vi vil då ta stilling til arealbruken i samband med andre gongs offentleg ettersyn.
Byggjeområde der vi tek atterhald om motsegn mot reguleringsplan
For nokre byggjeområde med krav om reguleringsplan i strandkanten og/eller ut i sjøen kan vi ikkje ta stilling til arealbruken før ved utarbeiding av detaljplan/reguleringsplan. Her vil utforminga og detaljstyringa vere avgjerande for kva verknader utbygginga vil få for t.d. interessene bak
strandsonevernet. Vi tenkjer her m.a. på fastsetjing av byggjegrense og omfanget av utfylling i sjøen.
Med tilvising til rundskriv H-2/14 - "Retningslinjer for innsigelse i plansaker etter plan- og
bygningsloven", tek vi atterhald om bruk av motsegn mot arealbruk/utforming innafor følgjande byggjeområde: BAB3 (jf. ovanfor), BAB6, BAB18, BKB5, BA1, BOP4 (jf. ovanfor), BKB2 og turveg rundt Ervikvatnet (jf. ovanfor).
SHA5 - Selje
Det er lagt inn eit byggjeområde for turistkai i Selje som føreset utfylling eller peling i sjøen.
Arealbruken er frårådd i konsekvensutgreiinga. Vi føreset at det vert stilt krav om reguleringsplan, medrekna området i bakkant.
Næringsareal eller bustadareal i Selje sentrum
Langs sjøen i Selje sentrum ligg det store næringsareal tett ved etablerte og planlagde bustadområde. Næringsområda inngår i reguleringsplan, men er berre delvis utbygde. I
FYLKESMANNEN I SOGN OG FJORDANE
13/20
konsekvensutgreiinga er den sørlege delen av næringsområdet tilrådd utlagt til bustadområde.
Området er svært eigna til sentrumsnære bustader med m.a. gangavstand til skule og barnehage.
Generelt er det uheldig å plassere næringsområde tett ved etablerte og/eller planlagde
bustadområde, sidan det lett kan oppstå konfliktar som følgje av m.a. støy frå næringsområda. Dette kjem naturlegvis an på kva type næringsverksemd som etablerer seg. Ut frå gode planprinsipp som gjeld planlegging av sentrumsområde vil vi tilrå å redusere omfanget av næringsareal til fordel for ei utviding av sentrumsnære bustadområde.
Handsaming etter ureiningslovverket
Når det skal utarbeidast reguleringsplan for næringsområde eller andre formål på fylling i sjø, må det vurderast om det er krav om løyve etter ureiningslova.
4.6 Arealdisponering i sjø - akvakultur
Størstedelen av sjøarealet er lagt ut til hovudkategorien "Bruk og vern av sjø og vassdrag, med tilhørende strandsone" (pbl. § 11-7, nr. 5). Til denne kategorien er underformåla farleier – hamneområde i sjø og friluftsområde nytta. Av føresegnene pkt. 6.4 går det fram at sjøområda er lagde ut til allmenn fleirbruk, ferdsel, fiske, natur- og friluftsområde, inkludert akvakultur. Det er med andre ord ei generell opning for akvakultur i størstedelen av sjøområda i kommunen, og konfliktar mellom akvakultur og andre interesser (t.d. naturmiljø, friluftsliv, turisme) er såleis ikkje avklarde.
Kommunal- og moderniseringsdepartementet har nyleg handsama ei sak som gjeld Fylkesmannen i Hordaland si handtering av oppdrettssaker i fylket (jf. brev datert 07.06.2016). Vi viser til deler av brevet der det m.a. står: "Departementet viser til at det er bred aksept for at arealbruken i sjøområdene bør avklares i kommuneplanens arealdel. Det framgår av Nasjonale forventninger til regional og kommunal planlegging at regjeringen forventer at fylkeskommunene og kommunene sikrer nok areal til fiskeri- og havbruksnæringen i kystsoneplanleggingen og veier dette opp mot miljøhensyn og andre samfunnsinteresser". Vidare står det: "Departementet støtter fylkesmannen i at det er behov for en mer planstyrt utvikling. Departementet utarbeider derfor en egen veileder om planlegging i sjøområdene, der avklaring av områder for akvakultur inngår som en sentral del.
Departementet er opptatt av at målene om å sikre tilstrekkelig areal til fiskeri- og havbruksnæringen sikres i arealplanleggingen, samtidig som dette avveies mot miljøhensyn og andre
samfunnsinteresser. For å oppnå dette er det viktig med et godt samarbeid mellom planmyndighet, sektormyndigheter og næringen. Når det gjelder akvakulturlokaliteter, vil det også bli gjort mer detaljerte vurderinger av miljøvirkningene ved behandling av lokalitetssøknader etter
akvakulturloven, som utfyller vurderingene i kommuneplanen. Det er derfor ikke nødvendig at alle miljøforhold er avklart i detalj i kommuneplanen".
I arbeidet med arealdelen til kommuneplanen skal nye område for utbygging konsekvensutgreiast for å vurdere verknadene for andre interesser (relevante miljø- og samfunnstema). Akvakultur er å rekne som utbyggingsformål etter plan- og bygningslova, og nye akvakulturområde i sjø og eventuelt på land må då konsekvensutgreiast på lik linje med nye byggjeområde til andre formål på land. Det er ikkje praktisk mogleg å konsekvensutgreie ein arealbruk som går ut på å opne for akvakultur i nesten heile kommunen sitt sjøareal. Vi meiner klart at eksisterande og eventuelt nye område for akvakultur må visast i kommuneplanen slik at også dei samla verknadene av akvakultur for andre interesser kan utgreiast. Vi viser til kravet i KU-forskrifta om at revisjon av arealdelen til kommuneplanen skal ha ei vurdering av verknadene av dei samla arealbruksendringane.
I føresegnene til planen går det fram at lokaliseringa av akvakulturanlegg må nærare avklarast gjennom konsesjonsbehandling etter akvakulturlova. Det er også lista opp kva forhold som skal
FYLKESMANNEN I SOGN OG FJORDANE
14/20
vektleggjast ved lokalisering av anlegg. Desse føringane gjev etter vår vurdering ikkje tilfredstillande styring av akvakultur i kommunen. Kommuneplanen opnar i prinsippet for at det kvar som helst i sjøområda i kommunen kan søkjast om konsesjon for nye anlegg etter akvakulturlova.
Vi kan ikkje førehandsklarere ein arealbruk i kommuneplanen som gjev ei generell opning for akvakultur i størstedelen av sjøområda i kommunen.
Ut frå ovanståande fremjar vi motsegn mot å leggje ut sjøområda (område V) til allmenn fleirbruk, ferdsel, fiske, natur- og friluftsområde, inkludert akvakultur. Vi krev at akvakultur vert stroke frå dette formålet, og at nye område for akvakultur vert konsekvensutgreidde einskildvis og samla.
Spørsmålet om nye område for akvakulturanlegg kan t.d. vurderast gjennom eit samarbeid mellom kommunen, næringa og aktuelle styresmakter. Dei sjøområda som blir vurderte som aktuelle og eigna for oppdrett, utan særlege negative konsekvensar for andre interesser, kan då leggjast inn som konkret avgrensa akvakulturområde i kommuneplanen.
5 Planjuridiske merknader for å ivareta sektorinteresser
Plan- og bygningslova (pbl.) § 11-8 bokstav f omhandlar: "Sone hvor gjeldende reguleringsplan fortsatt skal gjelde. Ved bruk av denne hensynssonen skal kommunen vurdere om reguleringsplanen er i samsvar med nasjonale og regionale interesser". Dette vil seie at kommunane har eit rettsleg krav om å vurdere dette.
Vi kan ikkje sjå at kommunen har vurdert om det er reguleringsplanar som blir vidareførte som kan vere i konflikt med nasjonale og regionale interesser. Vi føreset at kommunen tek ein slik
gjennomgang før andre gongs offentleg ettersyn, og at eventuelle slike planar vert tekne inn på lista i pkt. 1.2.2 - "Planar som blir oppheva eller endra".
Det følgjer av § 1-8 tredje ledd at forbodet i 100-metersbeltet langs sjøen gjeld så langt det ikkje er fastsett anna byggjegrense. I pkt. 1.3.2 er det lista opp byggjeområde der det ikkje er krav om reguleringsplan og i pkt. 5.2 er det lista opp område (LS1-LS21) der det er opna for spreidd fritids- og bustadbygging. For byggjeområde og LS-område som ligg innafor 100-metersbeltet langs sjøen er det ikkje innarbeidd byggjegrenser langs sjøen. Då gjeld tiltaksforbodet i pbl. § 1-8 (jf. også pkt. 1.5.6 i føresegnene til planen), og bygging krev dispensasjon. Viss kommunen ønskjer å unngå dette må det fastsetjast byggjegrenser, anten i plankartet eller som krav i føresegnene til det enkelte byggje- området/LS-området. Ved fastsetjinga av byggjegrensene må det gjerast konkrete vurderingar av kor byggjegrensa kan setjast, m.a. for å sikre interessene bak strandsonevernet. I og med at
byggjegrensene no manglar, tek vi først stilling til fastsetjinga av desse i samband med 2. gongs offentleg ettersyn av planen. Der det er krav om reguleringsplan, vil det i mange tilfelle vere naturleg å vente med å fastsetje byggjegrensa til arbeidet med reguleringsplanen.
I pkt. 5.2 er det opna for at bustader og fritidsbustader kan ha maks. storleik 250 m2 (BRA). Dette må seiast å vere stort, spesielt for fritidsbustader, og vi tilrår å redusere storleiken.
Føresegnene pkt. 1.5.6 tredje ledd opnar for oppføring av naudsynte bygningar m.v. i LNF- område innafor 100-metersbeltet langs sjøen med sikte på landbruk, fiske, fangst og ferdsel langs sjøen. Dvs.
at det er opna for m.a. landbrukstiltak heilt ned til strandlinja i alle LNF-område. For å sikre ei rett vekting mellom landbruksomsyn og strandsoneomsyn langs sjøen er det eit krav (motsegn) at følgjande vert innarbeidd i føresegna. "Naudsynte bygningar og anlegg for landbruk kan oppførast i 100- metersbeltet langs sjø dersom bygning/anlegg vert plassert i tilknyting til eksisterande tunskipnad, jf. plan- og bygningslova § 11-11 nr. 4." Det kan gjerne presiserast at dette ikkje er til hinder for tiltak med sjøretta funksjon.
FYLKESMANNEN I SOGN OG FJORDANE
15/20
I pkt. 2.10.2 andre ledd står det at: "I etablerte naustområde kan det i planperioden oppførast inntil 3 naust som fortetting, utan krav til reguleringsplan". Vi legg til grunn at dette gjeld innafor noverande/
eksisterande BAB-område som er viste på plankartet. Dette må (krav) presiserast i føresegna. Vi rår samtidig sterkt frå å opne for så store naust som 50 m² som ein generell maksimumstorleik på naust for samtlege naustområde. Generelt bør båtnaust ikkje vere større enn maksimalt 35-40 m². Større naust enn dette bør berre tillatast unntaksvis, viss det er påvist særleg behov for store naust. Vi synest elles at føresegnene i pkt. 2.10.2. om naust er utfyllande, konkrete og gode.
I pkt. 2.10.3 som gjeld moloar står det: "Etablering av moloar som skal tene til sikring mot sjø for enkelteigedomar krev ikkje reguleringsplan". Vi legg til grunn at dette ikkje er meint som ei opning for bygging av moloar knytt til enkelteigedomar, og presiserer at slike tiltak krev søknad om dispensasjon.
I pkt. 2.10.4 står det: "Etablering av småbåtanlegg med inntil 10 plassar krev ikkje reguleringsplan", gitt at to opplista vilkår er innfridde. Vi legg til grunn at dette gjeld innafor dei konkrete BAB-områda som er sette av i planen, og ber om at dette vert presisert i føresegna.
6 Landbruksfaglege merknader
Som sektorstyresmakt for landbruk har Fylkesmannen eit særleg ansvar for å syte for at kommunane tar vare på dei mest produktive jordbruksareala, men samstundes veg dette mot andre
samfunnsinteresser, jf. jordlova § 9. Stortinget har ved fleire høve understreka at det er viktig å ta vare på den dyrka jorda sidan dette er ein svært avgrensa ressurs, seinast ved handsaming av St.
meld 9 (2011-2012) om norsk landbrukspolitikk.
Regjeringa har i si plattform også sagt at vi skal ta vare på god matjord, men samstundes balansere jordvernet mot storsamfunnets behov. Stortinget vedtok nyleg ein nasjonal jordvernstrategi med målsetjing om å redusere årleg omdisponering av dyrka jord til under 4000 daa innan 2020. Dette er også understreka i Landbruks- og matministeren sitt brev til kommunane, datert 08.03.2016.
Vi viser også til jordvernstrategien for fylket, som vart vedteken av det tidlegare fylkeslandbruks- styret i 2009 og som Fylkesmannen deretter har lagt til grunn i arbeidet med jordvern i plansaker.
Her er det mellom anna sagt at ved utbygging i og nær tettstadane våre må det leggjast vekt på fortetting, høg arealutnytting og fastsetjing av naturlege grenser mellom utbyggingsareal og dei større samanhengande jordbruksområda utanfor.
6.1 Konkret vurdering av planframlegget
Planframlegget er greitt og oversikteleg framstilt, og saman med konsekvensutgreiinga gjev det oss eit godt grunnlag for å vurdere dei ulike forslaga til nye byggjeområde opp i mot landbruks-
interessene og jordvernet. Kommunen har registrert og valt ut viktige kjerneområde for landbruk, og merka dei som omsynssoner i plankartet. Det går fram av føresegnene til planen at i omsynssonene skal landbruket skjermast mot andre utbyggingsinteresser. Kartlegginga av kjerneområde landbruk er også brukt aktivt i konsekvensutgreiinga når kommunen har prioriteritert og valt ut nye byggje- område. Vi vil gje ros til kommunen for eit grundig planarbeid, der også omsynet til
landbruksinteressene og jordvernet er ivareteke på ein bra måte.
Samla vil dei nye byggjeområda i planforslaget legge beslag på om lag 100 daa dyrka jord og 97 daa innmarksbeite. Om lag halvparten av arealet er sett av i og omkring Leikanger, der det i dag er vekst i folketalet og følgjeleg større utbyggingspress enn i andre delar av kommunen. I Leikanger er det såleis lagt opp til å omdisponere 51 daa fulldyrka jord til ulike utbyggingsføremål, det meste til offentlege føremål og bustader.
FYLKESMANNEN I SOGN OG FJORDANE
16/20
I følgje statistikk over folketalsutviklinga i Fylkesspegelen (Sogn og Fjordane fylkeskommune), har mange av bygdene i Selje hatt tilbakegong i folketalet dei siste 10 åra. Det er difor viktig at
kommunen gjer tiltak som stimulerer til tilflytting og auka busetjing. Planen legg til rette for at det skal vere mogleg å busetje seg i alle bygdene i kommunen, noko vi støttar. For landbruket er det viktig at det også bur andre enn bønder i bygdene, ikkje minst for å støtte opp om lokalmiljø og sosiale aktivitetar.
6.2 Bustadområde
I Leikanger er det sett av til saman 25 daa til framtidige bustadområde, og der fulldyrka jord utgjer 20 daa av arealet. Frå før finst det 40 ledige tomter i allereie regulerte bustadfelt. Vi merkar oss at tettstaden Leikanger har relativt stor auke i folketalet samanlikna med dei andre bygdene i
kommunen. Dette talar difor for å ha tilgjengeleg ein viss tomtereserve, men det er viktig at det ikkje vert lagt ut meir areal til bustadføremål enn det reelle behovet tilseier. Kor vidt det er samsvar mellom behovet for nye tomter og tilgjengeleg bustadareal går ikkje klart fram av denne planen. Vi saknar eit oversyn over «historisk» byggjeaktivitet dei seinare åra.
Ser vi på kartet har Leikanger i dag eit noko utflytande sentrumsområde, med opne, ikkje utbygde areal inne mellom eksisterande sentrumsbusetnad. Etter vårt syn burde det i denne planen vore lagt meir vekt på fortetting i sentrum, i staden for å spreie busetnaden utover mot dei meir
samanhengande landbruksområda.
På Stave er det sett av areal til eit lite bustadfelt med plass til fem tomter og krav om reguleringsplan.
Det aktuelle området omfattar fulldyrka jord, og sjølv om arealet er tungdrive, vert bustadfeltet liggande som ein kile inn i område registrert som kjerneområde landbruk. Etter det vi kan sjå er det framleis ledige tomter i eksisterande bustadfelt litt lenger nord. Vi rår difor til at det aktuelle bustadfeltet på Stave vert teke ut av planen.
Både i områda Omnen/ Grøneveita, Haldorbakken og Løvollen er det sett av areal til bustadføremål.
På Nedre Sjåstad er det sett av eit område til kombinert bustad/næring, og på Blikneset eit
kombinert bustad- og hytteområde (B8). Alle dei aktuelle områda omfattar i hovudsak jordbruksareal i form av dyrka mark og innmarksbeite, men mykje av arealet ligg inne mellom eller i tilknyting til eksisterande byggjeområde og vegar. Ut frå konklusjonen i konsekvensutgreiinga vil konsekvensane for landbruket vere små til middels negative ved ei eventuell omdisponering. I planprosessen har kommunen vurdert fleire andre utbyggingsområde, men desse er «sila» vekk mellom anna av omsyn til landbruksinteresser og jordvern. Vi ber likevel om at kommunen grundig vurderer tomtebehovet, slik at det ikkje vert omdisponert meir jordbruksareal enn det som er heilt nødvendig for å dekke tomtebehovet i planperioden.
6.3 Hytteområde
På Gangeskarsneset, Flatraket, er det lagt inn areal til utviding av eksisterande hytteområde BFR 1, med 3,1 daa og med plass for tre hytter. Det aktuelle arealet består av innmarksbeite, og er del av kjerneområde landbruk. Sjølv om det er etablert nokre få hytter i området frå før, meiner vi det er uheldig å ta i bruk endå meier produktivt innmarksbeite til fritidsbusetnad. I tråd med
jordvernstrategien for fylket rår vi i frå utviding av hytteområde BFR1.
På Barmøya er det sett av hytteområde Nerlid (BFR5), som i hovudsak består av areal som i markslagskart i Fylkesatlas er klassifisert som innmarksbeite. I tråd med jordvernstrategien er vi i utgangspunktet kritiske til å legge ut produktivt jordbruksareal til hyttebygging. I
konsekvensutgreiinga er det også konkludert med at omdisponering vil vere uheldig for landbruksinteressene. Det aktuelle arealet er likevel ikkje del av kjerneområde landbruk, og
FYLKESMANNEN I SOGN OG FJORDANE
17/20
kommunen har her redusert eit utbyggingsområde som i utgangspunktet var mykje større.
Hytteområdet ligg i nærleiken av eksisterande ferjekai og småbåthamn, og der det i tillegg til hyttefeltet er sett av areal til næringsretta aktivitetar ved sjøen. Vi vil difor ikkje gå i mot etablering av hytteområde BFR5 Nerlid.
På Apalset er det sett av eit byggjeområde for fritidsbustader (BFR10), som vil føre til omdisponering og nedbygging av 8 daa fulldyrka jord og 1 daa innmarksbeite. Sjølv om arealet ikkje er i aktiv drift i dag, meiner vi at det er både uheldig, og ikkje minst unødvendig, å etablere fritidseigedomar på fulldyrka mark. Arealbruken er i strid med jordvernstrategien for fylket, der det står at hyttebygging skal styrast til udyrka areal, og utan å kome i konflikt med beiteinteresser og kulturlandskap. Vi minner om den nasjonale jordvernstrategien, som vart vedteken i Stortinget i 2015, der målsetjinga om å redusere omdisponering av dyrka og dyrkbar jord er ytterlegare innskjerpa. Vi reiser motsegn mot etablering av hytteområde BFR10 på Apalset.
6.4 Spreidd bygging
Kring om i kommunen er det sett av i alt 21 område der det er opna for både spreidd bustad- og hyttebygging.
På Drage er det sett av eit område (LS 6), til spreidd bustad- og fritidsbusetnad, og i føresegnene er det opna for å føre opp fem bustader/fritidsbustader i planperioden. Det aktuelle området ligg utanfor område definert som kjerneområde for landbruk, og areala er heller ikkje av dei mest lettdrivne. Fortetting med bustader i tilknyting til tun og driftssenter på gardsbruka kan likevel innebere fare for drifts- og miljømessige ulemper for landbruket. Kommunen meiner at det er viktig å legge til rette for fleire fastbuande i grenda. Vi har ikkje avgjerande merknader til at det vert lagt til rette for spreidd bustadbygging, noko som kan medverke til å halde oppe folketalet i grenda. Vi er derimot kritiske til å opne for hyttebygging på dyrka mark, midt i eit aktivt jordbruksområde. Dette er også strid med jordvernstrategien for fylket, der det står at hytter skal plasserast på udyrka areal. Vi krev (med motsegn) at det innanfor område for spreidd bygging (LS6) på Drage, berre kan tillatast bustader og ikkje fritidsbustader.
I Hoddevik er det lagt inn to område for LNF spreidd bustad- og hyttebygging (LS7 og LS8) med opning for å etablere heile 17 nye tomter i planperioden Spreidd bygging i tilknyting til tun og driftssenter på landbrukseigedomane kan føre til drifts- og miljømessige ulemper for landbruket.
Hoddevik har gode tilhøve for landbruksdrift, der mykje av jordbruksarealet er registrert som kjerneområde landbruk. Her vil også tomtene bli liggande på dyrka mark, i strid med nasjonale mål om å ta vare på verdifulle jordressursar.
Hoddevik er registrert som eit heilskapleg kulturlandskap, og ligg innanfor det nasjonalt utvalde kulturlandskapet Hoddevik- Liset. Dette talar for at ein er varsam med å tillate alt for mykje spreidd bygging i den etablerte tunskipnaden i bygda. Vi stiller også spørsmål om det verkeleg er behov for så mange som 17 nye tomter i planperioden, og er kritiske til å opne for hyttebygging på fulldyrka mark i eit verdifullt jordbruksområde. Hyttebygging kan med fordel styrast til uproduktive areal i utmark, som det finst rikeleg av. Vi krev (med motsegn) at tal nye tomter innanfor område for spreidd bygging i Hoddevik (LS7 og LS8) vert redusert til maksimalt fem tomter i planperioden, og at det berre kan tillatast oppført bustader og ikkje fritidsbustader.
I Honningsvåg er det i gjeldande plan lagt inn eit område til spreidd bustad- og hyttebygging (LS14).
Arealbruken er vidareført i denne planen, men området er no avgrensa til nordsida av fylkesvegen og omfattar berre bustader. I Ytre Honningsvåg er det sett av eit område for spreidd hyttebygging (LS15) med plass for tre hytter. Det aktuelle området omfattar innmarksbeite og ei stripe med
FYLKESMANNEN I SOGN OG FJORDANE
18/20
overflatedyrka jord. Vi merkar oss at det skal vurderast å avgrense arealet mot kystlyngheia på nordsida. I og med at området er så pass avgrensa, og plassert heilt i utkanten av jordbruksareala i området, har vi ikkje avgjerande merknader til arealbruken.
6.5 Offentlege føremål
I Leikanger er det sett av eit område til offentlege føremål (BOP5) mellom kyrkja og eksisterande omsorgsbustader, og eit areal til utviding av kyrkjegarden. Jordbruksarealet omfattar om lag 14 daa innmarksbeite, og kan i følgje konsekvensutgreiinga gje drifts- og miljømessige ulemper for
landbruket ved ei eventuell omdisponering. I og med at området ligg sentrumsnært og det er tale om utbygging til offentleg føremål, må vi vurdere dette som tiltak av stor samfunnsnytte, og vi vil difor ikkje ha avgjerande merknader til omdisponering slik planen legg opp til.
6.6 Næringsareal
På Moldestad er det sett av areal til utviding av eksisterande fiskeindustri (BN3). Området er på om lag 5 daa og består av fulldyrka og lettdrive jordbruksareal som er i aktiv drift. Kommunen har også vurdert utviding på skogvakse areal aust for det etablerte næringsområdet, men har gått vekk frå dette arealet av omsyn til dei freda kulturminna på Klubbeholmen. Det er sjølvsagt svært uheldig å ta i bruk dyrka jord i aktiv drift til andre føremål. Her er det likevel tale om utvidingsareal til eit
eksisterande industriføretak, og viss tiltaket er heilt nødvendig for å sikre drifta, vil vi ikkje gå i mot omdisponering.
På Berstad er det sett av areal til kombinert byggjeformål (BKB 2) med plass for næring
(smoltanlegg), småbåtanlegg og fritidsbustader. Planlagt arealbruk vil føre til omdisponering av om lag 6 daa fulldyrka jord som er relativt lettdriven og ligg i eit aktivt jordbruksområde. Hyttebygging på fulldyrka jordbruksareal er klart i strid med jordvernstrategien for fylket, og kan heller ikkje definerast som eit tiltak av stor samfunnsnytte, jf. § 9 i jordlova. Vi reiser difor motsegn mot
etablering av fritidsbustader på dyrka jord innanfor område BKB2 på Berstad. Vi vil ikkje gå i mot at det vert sett av nødvendig areal til settefiskanlegg, viss kommunen meiner dette er eit viktig tiltak for næringsutvikling og sysselsetjing i bygda.
Alternativ plassering av nytt kaianlegg med hurtigbåtterminal
Aust for Selje sentrum er det vurdert tre alternativ til plassering av nytt kaianlegg med
hurtigbåtterminal. Det er konkludert med at alle tre områda er eigna til føremålet, men kommunen har valt området som ligg nærmast sentrum (BAB7). Her er det også sett av areal til eit nytt
næringsområde (BN6). Kommunen legg vekt på at ny kai og næringsareal skal plasserast nærmast mogleg Selje sentrum med omsyn til etablert infrastruktur, avstand til bustad- og næringsområde mv.
Det aktuelle næringsarealet i Hammersvika (BN6) er på om lag 41 daa, og omfattar om lag 20 daa dyrka jord og 15 daa innmarksbeite. Området er del av eit større, samanhengande jordbruksområde på vestsida av fylkesvegen, og er i aktiv drift. Omdisponering vil difor vere svært uheldig for
landbruket, slik det også er konkludert med i konsekvensutgreiinga. Her må kommunen såleis vurdere omsynet til landbruket opp i mot samfunnsinteressene av at det vert etablert eit nytt næringsområde på dyrka mark. Spørsmålet er om areal til næringsføremål med fordel kunne plasserast ein anna stad, og vi saknar ei vurdering av alternativ som ikkje vil råke dyrka jord. Det nye næringsområdet vil innebere ein ny utbyggingsretning inn eit samanhengande jordbruksområde, i staden for ei meir etappevis utbygging med utgangspunkt i eksisterande byggjeområde nær sentrum.
Vi merkar oss at det i gjeldande plan er sett av næringsareal sør for Selje sentrum, mot sjøen, og at desse areala enno ikkje er fullt utbygde.
