1.03.2022
Supplerande vern i Vestland
Foto: Magnus Johan Steinsvåg ©
2
© Statsforvaltaren i Vestland
Vårt oppdrag
o Stoppe tap av naturmangfald og ha levedyktige bestandar i naturlege utbreiingsområder
o Vår oppgåve å sørgje for at plante og dyr har levelege rammer for utvikling og overleving
Foto: © M.J.S.
3
© Statsforvaltaren i Vestland
o Av åtte millionar artar på kloden i dag er ein million trua av utrydding
o Regionale utryddingar mykje høgare
o 75 % av landareala er vesentleg endra av menneske
o 85 % av verdas våtmarker er tapt
o I Norge: 2 752 artar og 74 naturtypar trua (Artsdatabanken 2018, 2021)
Det internasjonale naturpanelets (IPBES) rapport vart 4. mai 2019 godkjent av representantar frå 130 land i Paris
4
© Statsforvaltaren i Vestland
o Å verna natur det viktigaste verkemiddelet
o Store manglar i vernet i Vestland o Pågåande verneprosessar ikkje
tilstrekkeleg:
frivillig skogvern og marint vern
Store manglar i vernet
5
© Statsforvaltaren i Vestland
o At alle naturtypar er tilstrekkeleg representert i norske verneområde
o Å sikra trua natur (artar og naturtypar)
o Meir robustheit for å motverke negative effektar av klimaendringar og andre negative påverknader
o Betre økologiske nettverk
• Ikkje skog
• Ikkje marine område
• Oppdragsbrev 30. okt 2018
• Frist rapportering 1. feb 2019
Supplerande vern – Oppdraget 2018
6
© Statsforvaltaren i Vestland
Vegetasjonssonar:
Frå sør til nord: nemoral, boreonemoral, sørboreal, mellomboreal, nordboreal, alpin, sørarktisk
Vegetasjonsseksjonar:
Frå kyst til innland: sterkt oseanisk, klart oseanisk, svakt oseanisk, overgang, svakt kontinental
Vegetasjonsgeografiske regionar:
Danmark 2
Finland 10
Sverige 17
Vestland fylke 22
I heile Noreg finst 26 vegetasjonsgeografiske regionar (Sogn og Fjordane er den delen av landet som har størst naturvariasjon, med 22)
Svært stor naturvariasjon i Vestland
7
© Statsforvaltaren i Vestland
Metode supplerande vern
o Oppdrag og bestilling
o Mangelanalysar (artar og naturtypar) o Gjennomgang førekomstar av
naturtypar / artar
o «Verne-erfaring». Arrondering, forvalting osv.
o Fagleg skjøn
Foto: Magnus Johan Steinsvåg ©
8
© Statsforvaltaren i Vestland
o Totalt 100 områder
o Inkludert utvidingar av eksisterande verneområde
Aktuelle verneformer:
o Nasjonalpark
o Landskapsvernområde o Naturreservat
Tilråding frå Vestland
sendt 1. februar 2019
9
© Statsforvaltaren i Vestland
10
© Statsforvaltaren i Vestland
Totalt: 38 område i Vestland
Tre nye nasjonalparkar:
Masfjordfjella, Øystesefjella og Hornelen
Utvidingar av nasjonalparkar:
-Jotunheimen NP: Hurrungane og Fannaråken -Jostedalsbreen NP: Svartebotnen
Endra vernefrom frå landskapsvern til nasjonalpark: Ålfotbreen
Resterande: Naturreservat og landskapsvernområde
Anbefaling frå Miljødirektoratet
sendt 2. mai 2019
Grøne område: Også tilrådd frå mdir 2019 Lyse område: Utvidingar Nasjonalpark.
11
© Statsforvaltaren i Vestland
Foto: Nicolas Rodriguez ©
Øystesefjella
o Stort naturområde utan større inngrep
o Ikkje kartlagt. Lite kunnskap om naturmangfald o Kalkrike område
o Høgdegradientar opp mot 1200 moh
o Tematisk dårleg vernedekning og elles i regionen
o Svært viktig friluftsområde (Bergen og Hordaland turlag)
12
© Statsforvaltaren i Vestland
0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50
Grotte Slåttemyr Sand- og grusstrand Kantkratt Open naturleg fastmark Evjer, bukter og viker Viktige bekkedrag Rikt strandberg Strandeng og strandsump Rikmyr Gamal lauvskog Meandrerande elveparti Bekkekløft og bergvegg Brakkvassdelta Naturleg fisketomme innsjøar og tjern Rik kulturlandskapssjø Sanddyne Kystmyr Sørvendte berg og rasmark Naturbeitemark Nordvendt kystberg og blokkmark Kalkrike område i fjellet Oseanisk nedbørsmyr Kystlynghei
Tal naturtypar innafor tilrådde område for supplerande vern
Juninatt ved område «Kausland vest og Golta» i Øygarden kommune. Foto: Magnus Johan Steinsvåg
13
© Statsforvaltaren i Vestland
Kystlynghei og naturbeitemark i Roaldsfjorden i Bømlo. Foto: M.J.S.
14
© Statsforvaltaren i Vestland
Rikmyr med stort mangfald av augnestikkarar. Foto: M.J.S.
15
© Statsforvaltaren i Vestland
Tre av fire nye nasjonalparkforslaga som er tilrådd vidare er frå Vestland
o Øystesefjella o Masfjordfjella o Hornelen
Nasjonalparkar
16
© Statsforvaltaren i Vestland
Nye tider i vernearbeidet
17
© Statsforvaltaren i Vestland Foto:
o Totalt 35 nye skogreservat sidan 2016 o Totalt 297 km2 skog verna
o 72 km2 gjennom frivillig skogvern o 3,1 % av skogen i Vestland
o Tre nye skogreservat i 2021
Status frivillig skogvern
Foto: © Statsforvaltaren i Vestland 18
19
© Statsforvaltaren i Vestland
o Framlegg til område med skog er i liten grad inkludert i tilrådinga frå Miljødirektoratet
o Ved supplerande vern skal eventuelt vern av skogareal gå som frivillig skogvern
Handtering av skogareal ved supplerande vern
Foto: Magnus Johan Steinsvåg ©
20
© Statsforvaltaren i Vestland
Skisse 2019 Skisse 2022
21
© Statsforvaltaren i Vestland
o Øystesevassdraget o Fosselvi
o (Frølandselvi)
Verna vassdrag
22
© Statsforvaltaren i Vestland
Framside BT
1. mars 2022
23
© Statsforvaltaren i Vestland