BOOM or BUST GRØNNE SERTIFIKAT OG INVESTERING I NY FORNYBAR ENERGI

(1)

NY FORNYBAR ENERGI

Olvar Bergland

(2)

TETET FOR MILJØ- OG BIOVITSKAP TIFIKAT OG INVESTERING

GRØNNE SERTIFIKAT OG INVESTERING



Kva er sertifikat

– Bakgrunn

– Design av sertifikat systemet



Investering i ny fornybar energi

– Energipris risiko

– Sertifkatpris risiko – Politisk risiko



Konklusjon

(3)

GRØNNE SERTIFIKAT



Bakgrunn

– Auke tilfanget av rimleg fornybar energi – Redusere dyr produksjon (og CO2 utslepp) – Fornybardirektivetet

– Mange ulike verkemiddel tilgjengeleg



Sertifikat systemet

– Noreg og Sverige

– Nye energikjelder i 2012-2020 – Sertifikat gjeld i 15 år

(4)

GRØNNE SERTIFIKAT



Kva er grønne sertifikat

– Produsentar av ny fornybar energi får sertifikat – Einskilde grupper har plikt til å kjøpe sertifikat

• Elektrisk kraft + sertifikat



Marknad for sertifikat

– Produsentar tilbyr sertifikat

– Kraftleverandørar kjøper sertifikat

– Sertifikat prisen balanserar marknaden



Skal sikre ny fornybar produksjon

(5)

GRØNNE SERTIFIKAT



Omstridt verkemiddel



Politisk økonomi

– “Ideelt” verkemiddel

• Miljø venleg

• Distrikts venleg

• Ikkje industri uvenleg

• Proveny nøytralt – Sterke interessegrupper



Vil sertifikat sikre ny fornybar produksjon?

– Verknader på investeringar

(6)

INVESTERING



Investering i ny fornybar energi

– Foretaksøkonomisk lønnsemd i investeringane – Risiko er viktig



Prosjektkostnader og risiko

– Teknologi

– Investeringskostnader



Framtidige inntekter

– Energipris risiko – Sertifkatpris risiko

(7)

ENERGIPRIS



Nordisk/Europeisk kraftmarknad

– Vasskraft i Noreg

– Termisk i andre land – Vindkraft på veg inn



Kraftmarknaden (NordPool)

– Spotpris i fysisk marknad

– Framtidspris i finansiell marknad – Regionale prisskilnader

– Kopling til andre marknader

(8)

ENERGIPRIS – STOR VARIASJON

(9)

ENERGIPRIS – NORSK UTVIKLING I



Auka produksjon



Redusert forbruk

– En-øk

– Industri?

(10)

KRAFTPRIS

Kvantum Kraftpris

??

(11)

MODELSIMULERING – REDUSERT FORBRUK

(12)

ENERGIPRIS – NORSK UTVIKLING II



Auka produksjon



Redusert forbruk

– En-øk

– Industri?



Auka forbruk

– Sokkelen (miljøgevinst) – Industri?



Auka utveksling

– Eksport av energi

(13)

SERTIFIKATPRIS



Ukjent terreng

– Svensk marknad sidan 2006 – Heilt ny marknad

– Prognoser for sertifikatpris??



Utløyse ny investering?

– Ulike kostnadsoverslag (øre/kWh) – Inntektsrisiko?

– Faste eller fleksible rammevilkår?



Investeringskriterie med risiko

(14)

AVGJERD OM INVESTERING



Fleire steg før investering i eit prosjekt

– Førebels vurdering

– Investeringsanalyse I – Konsesjon

– Investeringsanalyse II – Gjennomføre prosjektet



Realopsjonsteori

– Konsesjon er ein opsjon på å investere – Opsjonen er verdifull

– Påverkar tidspunktet for gjennomføring

(15)

OPSJONSVERDI

År

Sertifikat- pris

2020 2012

g*

2016 g* + v

opsjonsverdi

(16)

INVESTERING OG OPSJONSTEORI



Innsyn frå opsjonsteori

– Fleksibel oppstart

– Opsjonsverdi

• Høgare krav om lønnsemd

• Auko risiko fører til auko opsjonsverdi

• Aukar med tidshorisonten



Konsekvensar

– Høgare krav til sertifikatpris – Færre prosjekt gjennomført

– Viktig forklaring på observa investeringar

(17)

POLITISK RISIKO



Stabile rammevilkår

– Politiske skift

– Internasjonale vilkår

• Økonomisk utvikling

• Klimaavtaler



Ambisjonsnivå

– Auka krav til ny fornybar energi – Val av virkemiddel

– Tidsplan

(18)

POLITISK RISIKO OG INVESTERING



Aktørar kan påverke rammevilkår

– Tidleg investering kan gje låg pris

– Utsett investering kan gje betre rammevilkår

• Kor viktig er det å få inn ny fornybar



Spelteoretisk investeringsmodell

– Investeringstidspunkt?

• Tidleg dersom lågt sertifikat volum

• Seint dersom høgt sertifikat volum

– Utsett investering dersom høgt sannsyn for betre rammevilkår

(19)

KONKLUSJON



Sertifikat skal støtte investering



Lågare kraftpris

– Auka produksjon – Redusert forbruk

– Auka bruk på sokkelen?

– Auka eksport?



Sertifikat pris er svært usikker

– Spel om rammevilkår



Investeringsvolum

– Risiko og opsjonsverdi